Ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ γεννήθηκε το 1712 στη Γενεύη της Ελβετίας. Η μητέρα του πέθανε λίγο μετά τη γέννησή του και ο πατέρας του τον εγκατέλειψε στην ηλικία των 10 ετών και μεγάλωσε με τη θεία και το θείο του. Ο Ρουσσώ μετά από μερικές περιπλανήσεις κατέληξε στο Παρίσι το 1742. Αλλαξε πολλά επαγγέλματα για να κερδίσει τα απαραίτητα ως προς το ζην, γεγονός το οποίο του προσέδωσε πολλές εμπειρίες, ευαισθησίες και ενδιαφέροντα.

Με τα εμπνευσμένα έργα του ο Ρουσσώ (κυρίως με τον "Αιμίλιό") τόνισε την ανάγκη στροφής της εκπαίδευσης στην ανάπτυξη όχι μόνο της λογικής, αλλά και των αισθήσεων των μαθητών. Οι ιδέες του σχετικά με την εκπαίδευση επηρέασαν βαθύτατα τις σύγχρονες εκπαιδευτικές θεωρίες. Μειώνει την αξία της μάθησης από τα βιβλία και υποστηρίζει ότι τα συναισθήματα ενός παιδιού πρέπει να καλλιεργούνται πριν από τη λογική του . Έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στη μάθηση βάσει της εμπειρίας.

Μία από τις σημαντικότερες αρχές της πολιτικής φιλοσοφίας του Ρουσσώ είναι ότι η πολιτική και η ηθική δεν πρέπει να θεωρούνται και να εξετάζονται χωριστά. Όταν ένα κράτος αποτυγχάνει στον ηθικό τομέα, δεν είναι δυνατό να λειτουργήσει ομαλά αφού μειώνεται το κύρος της εξουσίας του πάνω στο άτομο.

Ο Ρουσσώ αποτελεί ουσιαστικά τον πρώτο σύγχρονο συγγραφέα που τίθεται ευθέως ενάντια στη θέσπιση και ανάπτυξη κεφαλαίων, πράγμα που τον κάνει να θεωρείται προπαρασκευαστής του σύγχρονου σοσιαλισμού και κομμουνισμού . Ενδεικτικό του ριζοσπαστικού τρόπου σκέψης του Ρουσσώ αποτέλεσε η άποψή του ότι ο σκοπός της κυβέρνησης θα πρέπει να είναι οπωσδήποτε η εξασφάλιση της ελευθερίας, της ισότητας και της ισονομίας ακόμα και αν αυτό έρχεται σε σύγκρουση με τη θέληση της πλειοψηφίας του λαού.

Η συμβολή του Ρουσσώ στην εξέλιξη του σύγχρονου επιστημονικού πνεύματος είναι πέρα από κάθε αμφισβήτηση και ο χώρος της εκπαίδευσης οφείλει να αποκομίσει πολλά ωφέλιμα στοιχεία από τα έργα του.