ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΚΑΚΟ

[KOSTAS GIAVASOGLOU]

ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΚΑΚΟ
Από κοινωνικής απόψεως
Είναι ανθρώπινες έννοιες οι οποίες διαμορφώθηκαν στην πάροδο του χρόνου με την κοινωνική εξέλιξη κατά την δημιουργία των πρώτων συλλογικών οντοτήτων που έλαβαν την μορφή οργανωμένων κοινωνιών.
Δημιουργήθηκε η νομοθεσία επί τη βάσει εθιμικών κανόνων δικαίου που αποτύπωναν συμπεριφορές οι οποίες λειτουργούσαν υπέρ της οργάνωσης και λειτουργίας αυτής η τήρηση των οποίων ήταν υποχρεωτική.
Οι συμπεριφορές αυτές οι οποίες αρχικά είχαν την μορφή άγραφων κανόνων δικαίου αργότερα αποτυπώθηκαν σε γραπτούς κανόνες που αποτέλεσαν την νομοθεσία.
Η νομοθεσία αυτή αποτυπώθηκε στα Συντάγματα και τους Κώδικες Αστικό Ποινικό κλπ.
Με λίγα λόγια : καλό είναι ότι συμβάλει στην πρόοδο και καλή λειτουργία της κοινωνίας. Κακό είναι ότι έρχεται σε αντίθεση με αυτή και την βλάπτει .
Καλό και κακό είναι συμβατικές έννοιες που περιλαμβάνονται στην νομοθεσία ως κανόνες δικαίου. Κανόνες οι οποίοι υπαγορεύουν συμπεριφορές ή αποτρέπουν συμπεριφορές.
Καλό και κακό από θεολογικής απόψεως
Είναι οι εντολές του Μωυσή είναι οι κανόνες της εκκλησίας είναι τα διδάγματα της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης.
Η θρησκεία εναρμονισμένη με την κοινωνία και την κοσμική εξουσία της εποχής εκείνης για να εξασφαλίσει την τήρηση των κανόνων αυτών περιέβαλε αυτούς με θεολογικό περιεχόμενο ότι δήθεν ήταν κανόνες οι οποίοι θεσπίστηκαν από τον Θεό και τον Υιό Αυτού Ιησού Χριστό τον Θείο Λόγο. Στην πραγματικότητα η Εκκλησία εναγκαλισμένη με την κοσμική εξουσία των βασιλέων αλληλοϋποστηρίζονταν.
Έτσι λοιπόν η τήρηση των κανόνων αυτών εξασφάλιζε την συνέχεια μετά θάνατον της ψυχής στον Παράδεισο.
Πέραν των κυρώσεων της πολιτείας για την μη τήρηση των κανόνων υπήρχε και η τιμωρία μετά θάνατον η κόλαση.
Καλό και κακό από φιλοσοφικής απόψεως είναι το ρητό <<Μη πράττεις εις τους άλλους αυτό το οποίο και εσύ δεν θα επιθυμούσες να πράττουν προς εσένα>>. (όρια δικαιώματος κατά δίκαιο συνταγματικό και αστικό η άσκηση του δικαιώματος περιορίζεται στα όρια του δικαιώματος του άλλου).
Κατά μια πιο ενεργητική και αλληλέγγυα εκδοχή: <<Πράττε εις τους άλλους αυτό το οποίο θα επιθυμούσες να πράττουν αυτοί σε εσένα>>.Εδώ έχουν θέση οι κανόνες δικαίου του συντάγματος και της νομοθεσίας εν γένει περί κοινωνικής αλληλεγγύης φορολογικά βάρη υποχρέωση στράτευσης κλπ.
Αυτό περιλαμβάνει ενεργή αντιμετώπιση των καταστάσεων και κοινωνική αλληλεγγύη βοήθεια στους αδύναμους και προστασία αυτών από την αυθαιρεσία των ισχυρών.
Έτσι λοιπόν δημιουργήθηκε η κρατική δύναμη επιβολής των κανόνων δικαίου από την εκχώρηση ενός μέρους της ελευθερίας ενός εκάστου των πολιτών προς το κράτος που μόνο αυτό έχει το δικαίωμα της επιβολής δια της βίας της νομιμότητας.
Αυτές οι δύο θεμελιώδεις ρήσεις μια παθητική και μια ενεργητική είναι τα βασικά δόγματα αξιώματα επάνω στα οποία στηρίχθηκε όλο το νομοθετικό οικοδόμημα τα Συντάγματα και οι Κώδικες που στηρίζουν όλο το οικοδόμημα της ανθρωπότητας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η άσκηση του δικαιώματος περιορίζεται εκεί που αρχίζει το δικαίωμα του άλλου.
Συνήθως το ανθρώπινο δίκαιο ήταν εναρμονισμένο με το θείο. Όμως στην περίπτωση της Αντιγόνης στην τραγωδία Επτά επί Θήβες υπήρξε διάσταση του θείου νόμου από τον ανθρώπινο και η Αντιγόνη ήρθε σε σύγκρουση με μια πολιτεία ολόκληρη επειδή έμεινε πιστή στον θείο νόμο που επέβαλλε την ταφή των νεκρών. Παρέβη την διαταγή του Κρεόντος για να Μείνει άταφος ο νεκρός του Πολυνίκη που χαρακτηρίζονταν ως προδότης και έπρεπε να μείνει άταφος ες αεί. Η Αντιγόνη ετήρησε τον θείο νόμο ενάντια στον ανθρώπινο και το πλήρωσε με την ταφή της ως ζωντανή. Τότε το πρώτο φάνηκε η αξία προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων ενάντια στην συλλογική αυθαιρεσία του κράτους. Ένας βασιλεύς ο Κρέων διατάσσει ενάντια στον θείο νόμο έχοντας από πίσω του μια συλλογική οντότητα πλειοψηφίας την πολιτεία με τους κανόνες με την νομοθεσία αυτής. Εδώ υπερισχύει το δίκαιο του ισχυροτέρου έναντι του ανίσχυρου και δικαίου.
Κατά μια φιλοσοφική ανάμεικτη με θεολογία άποψη
Η διάκριση καλού και κακού επήλθε από την αποστασία των αγγελικών δυνάμεων. Μια ομάδα αγγέλων αμφισβήτησαν τον Θεό
Αυτό έγινε διότι θέλησαν να γευτούν τον καρπό της γνώσης με την οποία θα διέκριναν το καλό από το κακό.
Στην ομάδα αυτή υπήρχε ένα αρχηγός ο επονομαζόμενος άγγελος του φωτός αυτός που θα τους οδηγούσε στην γνώση αυτή.
Με τον τρόπο αυτό έθεσαν εαυτούς εκτός Παραδείσου με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό.
Η γνώση αυτή ήταν μόνο του Θεού και έτσι έγινε τότε το πρώτον η αμφισβήτηση της Αυθεντίας του Δόγματος του Αξιώματος. Βέβαια όλα αυτά είναι συμβολικά και αλληγορικά και μεταφορικά.
Μπορεί όμως να κρύβεται και μια μεγάλη αλήθεια πίσω από τον μύθο.
Θα μπορούσε να είναι μια μεταβολή από ένα καθεστώς ακινησίας αδράνειας προς ένα καθεστώς κίνησης και εξέλιξης .
Από την ομοιομορφία στην ανομοιομορφία από την ακινησία στην κίνηση. Αυτά έλεγε ο Ηράκλειτος και είναι η αρχή της ζωής. Ίσως η Δημιουργία η κίνηση η κάλυψη του κενού. Η ζωή είναι ένα διαρκής πόλεμος των αντιθέτων τα οποία τείνουν προς ισορροπία εναρμόνιση αρμονία ζωή. Αυτή είναι η πυθαγόρεια θεώρηση.
Από την Μονάδα από το Ένα στην δυάδα από το αμέριστο στο μεριστό από την ολότητα από την γενίκευση προς την μερίκευση.
Άλλωστε και η σύγχρονη κβαντομηχανική αυτό λέει ότι είμαστε μέρος μιας ολότητας και οι πράξεις του καθένα επηρεάζει το σύνολο.
Ο Πλάτωνα στον Τίμαιο έλεγε από το αγέννητο το ανώλεθρο το αεί υπάρχον προς το γεγεννημένο το φθαρτό προορισμένο να απωλεσθεί, αυτό που έχει αρχή και τέλος και μένει να δοκιμαστεί για να επανέλθει στην Μονάδα την αδιαίρετη την ολότητα.
Αν δεχτούμε ότι κάθε αμφισβήτηση του δόγματος της αυθεντίας του αξιώματος είναι κακό, τότε δεν θα υπήρχε πρόοδος και εξέλιξη.
Όλη η πρόοδος της ανθρωπότητας δημιουργήθηκε από την αμφισβήτηση της αυθεντίας του δόγματος.
Αυτές οι σταθερές που ήταν απαραίτητες για την ορθή λειτουργία της κοινωνίας για ένα διάστημα παρήγαν λειτουργία σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό γίγνεσθαι. Η κοινωνική όμως εξέλιξη ανέτρεψε τα δεδομένα και χρειάστηκαν νέες θέσεις ως αντιθέσεις στις αρχικές. Αυτή είναι η πορεία του κόσμου γενικότερα τα πάντα ευρίσκονται σε μια διαλεκτική σχέση μεταξύ τους και αυτό αποτυπώνεται στην κοινωνία.
Συνεπώς καλό και κακό είναι έννοιες συμβατικές και δεν υπάρχει το ένα χωρίς το άλλο. Αλλάζουν ανάλογα με την εξέλιξη της κοινωνίας όπως και κόσμος όλος σε ένα χωροχρονικό συνεχές.
Είναι τα μαύρα και τα άσπρα τετράγωνα ως θέσεις αντιθέσεις και συνθέσεις τις διαφορετικότητας σε ένα συνεχή διάλογο, μια σκακιέρα διαλεκτική προς την εξέλιξη.
Κ.ΓΙΑΒΑΣΟΓΛΟΥ