Θ.ΒοήθειαςΘ.Βοήθειας   ΑναζήτησηΑναζήτηση   Εγγεγραμμένα μέληΕγγεγραμμένα μέλη   Ομάδες ΧρηστώνΟμάδες Χρηστών  ΕγγραφήΕγγραφή  ΠροφίλΠροφίλ 
Συνδεθείτε, για να ελέγξετε την αλληλογραφία σαςΣυνδεθείτε, για να ελέγξετε την αλληλογραφία σας   ΣύνδεσηΣύνδεση 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ Ή ΑΝΑΛΗΘΕΙΕΣ
Μετάβαση στη σελίδα Προηγούμενο  1, 2, 3, 4, 5, 6  Επόμενο
 
Δημοσίευση νέας  Θ.Ενότητας   Απάντηση στη Θ.Ενότητα    www.filosofia.gr Αρχική σελίδα -> Φιλοσοφικοί Προβληματισμοί
Επισκόπηση προηγούμενης Θ.Ενότητας :: Επισκόπηση επόμενης Θ.Ενότητας  

ΓΕΓΟΝΟΤΑ Ή ΑΝΑΛΗΘΕΙΕΣ;
ΑΝΑΛΗΘΕΙΕΣ
40%
 40%  [ 2 ]
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
60%
 60%  [ 3 ]
Σύνολο Ψήφων : 5

Συγγραφέας Μήνυμα
ΝΕΟΦΩΤΙΣΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Πρύτανης


Εγγραφή: 12 Μάρ 2004
Δημοσιεύσεις: 18523

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Τρι Ιούλ 08, 2008 1:23 am    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

Σου έδειξα ,ήδη,τη μεροληψία τους ακόμα και στον Μεταλληνό και τον Άγιο Ιερώνυμο.
Αλλά επειδή δεν πείθεσαι,σε προκαλώ να τους προκαλέσεις να βρούν κάτι αντίστοιχο στην αρχαία Ελλάδα με τους φασιστικούς νόμους του Βυζαντίου για τη θρησκευτική λατρεία.
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος
pol
Πρύτανης


Εγγραφή: 28 Αύγ 2004
Δημοσιεύσεις: 1504

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Τρι Ιούλ 08, 2008 1:39 am    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

Προτιμώ να δω το δικό σου βιβλίο. Πότε φτάνει εδώ; Rolling Eyes
_________________

Αλήθεια είναι η κατά Θεόν αίσθησις
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος Αποστολή email Επίσκεψη στην ιστοσελίδα του Συγγραφέα
ΝΕΟΦΩΤΙΣΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Πρύτανης


Εγγραφή: 12 Μάρ 2004
Δημοσιεύσεις: 18523

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Τρι Ιούλ 08, 2008 1:41 am    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

Αύριο το στέλνω,αμετανόητε χριστιανέ,φίλε!
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος
skapaneas
Πρύτανης


Εγγραφή: 13 Μάϊ 2007
Δημοσιεύσεις: 12421
Τόπος: Εδώ ........ Χρόνος: Τώρα ....... Τρόπος: Απλά + Λαϊκά

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Τρι Ιούλ 08, 2008 10:27 am    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

ΝΕΟΦΩΤΙΣΤΟΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ
έγραψε:
Αύριο το στέλνω, αμετανόητε χριστιανέ, φίλε!

Αμετανοητοι χαρακτηριζονται συνηθως οι αμαρτωλοι... Rolling Eyes

"Ειδες" φιλε μου pol πως αλλαζουν οι καιροι ; Cool

" Ο σωζων εαυτω, σωθειτω " Laughing Laughing Razz
_________________
Ο ανθρωπος ειναι ο λογος του συμπαντος


Έχει επεξεργασθεί απο τον/την skapaneas στις Τρι Ιούλ 08, 2008 2:05 pm, επεξεργάσθηκε 1 φορά συνολικά
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος Αποστολή email
pol
Πρύτανης


Εγγραφή: 28 Αύγ 2004
Δημοσιεύσεις: 1504

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Τρι Ιούλ 08, 2008 12:09 pm    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

Αν η αμαρτία δεν ήταν γλυκιά θα ήταν κακία. Αφού είναι γλυκιά είναι καλή... Laughing
_________________

Αλήθεια είναι η κατά Θεόν αίσθησις
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος Αποστολή email Επίσκεψη στην ιστοσελίδα του Συγγραφέα
pol
Πρύτανης


Εγγραφή: 28 Αύγ 2004
Δημοσιεύσεις: 1504

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Παρ Ιούλ 11, 2008 8:33 am    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

ΦΡΙΚΑΛΕΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΥΣ ΕΜΦΥΛΙΟΥΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣ



Οι πολεμικές συγκρούσεις, σε όλες τις μορφές τους, αποτελούν μέρος της στρατηγικής τέχνης, στην οποία επιδόθηκαν οι αρχαίοι Έλληνες από τα προϊστορικά χρόνια. Τα αρχαιότερα οχυρωματικά έργα επί του ευρωπαϊκού εδάφους, που έγιναν στις ακροπόλεις του Σέσκλου και του Δημινίου στο τέλος της 5ης χιλιετίας π.Χ., μαρτυρούν και τις αρχαιότερες τακτικές συγκρούσεις στον θεσσαλικό χώρο. Παρόμοια οχυρωματικά έργα της 4ης χιλιετίας π.Χ. ανακαλύφθηκαν και στα νησιά του Αιγαίου. Συγκεκριμένα στοιχεία για την ταυτότητα των αντιπάλων στις συγκρούσεις αυτές δεν υπάρχουν. Ωστόσο, η αντιπαράθεση των πρώτων ελληνικών φύλων θα πρέπει να αναζητηθεί στο τέλος της 3ης χιλιετίας π.Χ.

Η περίοδος αυτή, σύμφωνα με τα αρχαιολογικά δεδομένα, χαρακτηρίζεται από την κάθοδο ελληνόγλωσσων φύλων προς την κεντρική και τη νότια Ελλάδα. Ο προσδιορισμός και η ταύτιση του νέου φυλετικού στοιχείου με τους «Έλληνες» είναι, φυσικά, υποθετική, εν μέρει, αφού δεν υπάρχουν τόσο πρώιμα γραπτά μνημεία, ούτε η δυνατότητα να προσδιοριστούν αρχαιολογικά και να απομονωθούν τα πολιτιστικά στοιχεία που θα αποδοθούν σε αυτούς τους «Έλληνες». Ωστόσο η ανάγνωση της Γραμμικής Β’ γραφής αποδεικνύει την ελληνικότητα των δημιουργών του Μεσοελλαδικού Πολιτισμού.

Κατά τον καθηγητή Δημήτρη Θεοχάρη, «θεσσαλικά» φύλα επιχείρησαν κάθοδο προς τα νότια, άλλοτε ειρηνικά και άλλοτε βίαια. Ο όρος «θεσσαλικά» εναρμονίζεται προς τον παραδοσιακό ρόλο της Θεσσαλίας ως «κοιτίδας του Ελληνισμού», ως χώρου δηλαδή όπου εντοπίζεται η ελληνική κοσμογονία και θεογονία. Πράγματι, αν η θεσσαλική λεκάνη δεν ήταν ο ιδεώδης χώρος για τη διαμόρφωση και την εξέλιξη ενός λαού, δεν ξέρουμε πού θα μπορούσε να αναζητηθεί προσφορότερη κοιτίδα.

Η ιστορική παρουσία Ελλήνων ή ελληνόγλωσσων φύλων από τη Θεσσαλία ήταν διαδεδομένη πολύ πριν από την αποκρυπτογράφηση της μυκηναϊκής γραφής και την πιστοποίηση της ελληνικότητάς της. Βασιζόταν κυρίως στην πεποίθηση που διαμορφώθηκε για την ελληνικότητα του μυκηναϊκού πολιτισμού και τη σχέση της, τόσο με τις φιλολογικές αναφορές για τη συγγένεια του μινυακού με τον μυκηναϊκό κόσμο όσο με την αρχαιολογική τεκμηρίωση της ομαλής πολιτιστικής συνέχειας. Μια τέτοια ιστορική κάθοδος ήταν εκείνη των Νειληδών, κατά την οποία ο πατέρας του Νέστορα Νηλέας εγκαταστάθηκε στη Μεσσηνία, όταν νικήθηκε στην εμφύλια σύρραξη που είχε με τον αδελφό του Πελία1.

Η περίοδος αυτή, αρχές της 2ης χιλιετίας π.Χ., χαρακτηρίζεται από μια μεγάλη σειρά συγκρούσεων μεταξύ των ελληνικών φύλων. Στη θάλασσα αναφέρονται οι ναυτικές συγκρούσεις που έγιναν μεταξύ των Μινωιτών και των πειρατών που λυμαίνονταν το Αρχιπέλαγος, μέχρι που οι Μινωίτες τους εκτόπισαν και εγκαταστάθηκαν στις αποικίες που ίδρυσαν εκεί. Οι ίδιοι εισέβαλαν στην Αττική, μετά τη δολοφονία του γιου του Μίνωα Ανδρόγεω, κατέλαβαν τα Μέγαρα και την γύρω περιοχή και πολιόρκησαν την Αθήνα για πολλά χρόνια χωρίς να την κυριεύσουν. Επίσης, βίαια εισβολή και πυρπόληση αναφέρεται ότι έφερε το τέλος και στoν προϊστορικό οικισμό της Λέρνας. Οι εστίες των συγκρούσεων ήταν πάρα πολλές και συχνές. Ενδεικτικά αναφέρονται τα συμπεράσματα του καθηγητή της κλασικής αρχαιολογίας Χανς Βάλτερ, που έκανε τις ανασκαφές στον προϊστορικό οικισμό της Αίγινας. Ο χώρος αυτός αριθμεί έντεκα διαδοχικούς οικισμούς, με αντίστοιχα οχυρωματικά έργα, στη σημερινή θέση Κολώνα, έκτασης 6.400 τετραγωνικών μέτρων. Οι κάτοικοι έχτιζαν κάθε νέο οικισμό πάνω στα χαλάσματα του προηγούμενου, ανακαινίζοντας κάθε τόσο τις αμυντικές κατασκευές τους, χωρίς όμως να εγκαταλείπουν την αρχική θέση τους. Μάλιστα δεν κατεδάφιζαν τα παλιά τείχη, παρά έχτιζαν νέα μπρος και πίσω από αυτά, ισχυροποιώντας τα έτσι πιο πολύ. Τα σημερινά ερείπια παρουσιάζουν την εικόνα της συνεχόμενης εξέλιξης ενός περίπλοκου οχυρωματικού συστήματος, σε ένα χώρο που οι επιδρομές ήταν τρόπος ζωής.


Οι τρομοκράτες της Μυκηναϊκής εποχής

Μια δεύτερη κάθοδος περιθωριακών, ακραίων και επιθετικών ελληνικών φύλων, που έγινε στο τέλος του 12ου αιώνα π.Χ., κατέστρεψε οριστικά τον μυκηναϊκό πολιτισμό και προκάλεσε την περίοδο των «σκοτεινών αιώνων» (1150-750 π.Χ.). Την περίοδο αυτή, σύμφωνα με τις αποκρυπτογραφήσεις των πινακίδων της Πύλου, αναφέρονται συνεχόμενες πειρατικές επιδρομές στον Πατραϊκό Κόλπο και στις ακτές της Ηλείας, οι οποίες ανάγκασαν τους Μυκηναίους να δημιουργήσουν ειδικό σώμα ακτοφυλακής, για να αποκρούουν τους εισβολείς.

Οι Μυκηναίοι, με κέντρο την Αργολίδα, αλλά με περισσότερους πολιτικούς φορείς, καθώς και τοπικά ανάκτορα στη βορειοανατολική και νοτιοδυτική Πελοπόννησο, τη Βοιωτία και τη Θεσσαλία, αντιμετώπισαν προβλήματα τοπικών εμφυλίων συγκρούσεων και τρομοκρατίας. Στον κατάλογο των κυριοτέρων μυκηναϊκών χωριών αναφέρονται, γύρω στο 1220 π.Χ. δεκαέξι επίσημοι τρομοκράτες, εννιά στην «Εντεύθεν Επαρχία» και επτά στην «Εκείθεν Επαρχία» ή «Πέρα από τα Βουνά Επαρχία» (κοιλάδα του Παμίσου και πλαγιές του Ταϋγέτου). Ανάμεσα στους τρομοκράτες αυτούς συγκαταλέγεται και ο Ηρακλής, για τον οποίο γράφει σχετικά ο καθηγητής του ελληνικού πολιτισμού Πωλ Φωρ: «Όταν το έπος δηλώνει για τον “Εξοχότατο Δύναμη”, τον Ηρακλή, αποδεδειγμένο αρχηγό συμμορίας, ότι πίεζε σκληρά τους Ηλείους και ότι οι συναγωνιστές ή απόγονοί του Ηρακλείδες έδιωξαν τελικά τους Αχαιούς από τη γη τους, υπάρχει σε αυτό κάτι περισσότερο από ένας θρύλος. Είναι η πιθανή εξήγηση, με κάποιο είδος εμφυλίου πολέμου, του τέλους του μυκηναϊκού πολιτισμού. Στις πινακίδες της Πύλου βλέπουμε σε ποια κατάσταση ανασφάλειας βρίσκονταν τα μικρά κράτη της Πελοποννήσου με παρόμοιους γείτονες. Στην πάλη των τακτικών στρατιωτών με τους αντάρτες, την τελευταία λέξη την είχαν οι δεύτεροι. Για να μιλήσουμε με όρους αγωνιστικούς, οι ερασιτέχνες νίκησαν τους επαγγελματίες».


Η αρχαιότερη καταστροφή της Θήβας

Στις εμφύλιες συγκρούσεις του 13ου αιώνα π.Χ. αναφέρονται οι αντιπαραθέσεις της Πύλου με την Αρκαδία και την Ήλιδα, της Αθήνας με την Ελευσίνα και της Θήβας με τον Ορχομενό. Μια άλλη σύγκρουση μεταξύ Θηβαίων και Πελοποννησίων υποκρύπτει τον ανταγωνισμό τους για την επικυριαρχία σε όλη τη μυκηναϊκή επικράτεια. Η σύγκρουση αυτή έληξε με την ολοσχερή καταστροφή και την οριστική εγκατάλειψη του ανακτόρου της Θήβας. Οι αρχαίοι είχαν διατηρήσει την ανάμνηση των δυο εκστρατειών των Πελοποννησίων που κατέληξαν στην εκπόρθηση της Θήβας, την εξόντωση της οικογένειας των Λαβδακιδών και την καταστροφή της πόλης, από την οποία έφυγαν όσοι κάτοικοι διασώθηκαν. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το ολοκαύτωμα και η διάλυση του θηβαϊκού κέντρου πρέπει να οφείλεται στην εμφύλια διαμάχη, που έφερε αντιμέτωπες τις δυο μεγάλες γειτονικές και, όπως φαίνεται, αντίζηλες ομοσπονδίες, την πελοποννησιακή, με κέντρο την Αργολίδα, και τη βοιωτική, που ήταν κάτω από την ηγεμονία των Θηβαίων. Στον πόλεμο αυτόν επικράτησαν οι Αργείοι. Η παράδοση, όπως τη διέσωσε το γνωστό έπος «Θηβαΐς» και την παρουσιάζει ο Αισχύλος στο έργο του «Επτά επί Θήβας», αναφέρει ότι πρώτοι εισέβαλαν οι Αργείοι με τους επτά ηγέτες τους Πολυνείκη, Άδραστο, Αμφιάραο, Καπανέα, Παρθενόπαιο, Ιππομέδοντα και Τυδέα. Η δεύτερη εκστρατεία έγινε από τους Επιγόνους των πρώτων εισβολέων, Αλκμέωνα και Αμφίλοχο (του Αμφιάραου), Αιγιαλέα, Σθένελου, Πρόμαχου, Ευρύαλου, Θέρσανδρου και Διομήδη. Οι Αργείοι νίκησαν και η Θήβα καταστράφηκε ολοκληρωτικά. Στη σύγκρουση έλαβαν μέρος Έλληνες σύμμαχοι και μισθοφόροι και από τις δυο παρατάξεις.

Η περιγραφή της εμφύλιας αυτής σύρραξης καταγράφηκε παραστατικά από τον Παυσανία: «Ο πόλεμος αυτός που έκαναν οι Αργείοι, νομίζω πως υπήρξε ο σπουδαιότερος από όλους τους πολέμους που έκαναν Έλληνες εναντίον Ελλήνων, την ηρωική εποχή. Στον πόλεμο των Αθηναίων Ελευσινίων εναντίον των υπολοίπων Αθηναίων, καθώς και των Θηβαίων εναντίον των Μινυών, οι εισβολείς δεν προέρχονταν από μακρινό τόπο και επιπλέον μία μόνο μάχη έκρινε τον πόλεμο, μετά την οποία επήλθε συμφωνία και έγινε ειρήνη. Ο στρατός των Αργείων όμως από το μέσον της Πελοποννήσου έφτασε στο μέσον της Βοιωτίας. Ο Άδραστος πήρε συμμάχους από την Αρκαδία και τη Μεσσηνία. Στους Θηβαίους ήρθαν μισθοφόροι από τη Φωκίδα καθώς και Φλεγύες από τη Μινυάδα. Η σύγκρουση έγινε στο Ισμήνιο (λόφο) και οι Θηβαίοι νικήθηκαν και κατέφυγαν στο τείχος. Οι Πελοποννήσιοι δεν ήξεραν πώς να αγωνιστούν κατά του τείχους κι έκαναν τις επιθέσεις μάλλον με οργή και όχι με τέχνη. Οι Θηβαίοι, βάλλοντας από το τείχος, σκότωσαν πολλούς από αυτούς. Μετά έκαναν επίθεση και νίκησαν και τους άλλους που βρίσκονταν σε αταξία. Έτσι όλος ο στρατός (των Αργείων) καταστράφηκε εκτός από το τμήμα του Αδράστου. Η σύγκρουση όμως τελείωσε με μεγάλες απώλειες και από την πλευρά των Θηβαίων, ώστε από τότε επικράτησε να ονομάζουν «καδμεία νίκη» εκείνη που κερδίζεται με καταστροφή και των νικητών. Μετά από λίγα χρόνια εισέβαλαν στη Θήβα (οι Αργείοι) με τον Θέρσανδρο, οι ονομαζόμενοι από τους Έλληνες Επίγονοι. Είναι φανερό ότι μαζί τους έλαβαν μέρος στην εκστρατεία όχι μόνο οι Αργείοι, οι Μεσσήνιοι και οι Αρκάδες, αλλά και οι Κορίνθιοι και οι Μεγαρείς, τους οποίους κάλεσαν σαν συμμάχους. Αλλά και τους Θηβαίους βοήθησαν οι γειτονικοί σύμμαχοί τους. Οι αντίπαλοι στρατοί συγκρούστηκαν με σφοδρότητα στον Γλίσαντα, όπου οι Θηβαίοι νικήθηκαν. Ορισμένοι με επικεφαλής τον Λαοδάμαντα ξέφυγαν από τη χώρα αμέσως. Οι άλλοι πολιορκήθηκαν και παραδόθηκαν». Παυσανία αττικ. 9.9.1.

Στο ίδιο εδάφιο αναφέρεται και η προηγούμενη σύγκρουση μεταξύ των Μινυών και των Θηβαίων. Οι Μινύες του Ορχομενού είχαν νικήσει παλαιότερα τους Θηβαίους και τους ανάγκασαν να δίνουν εκατό βόδια τον χρόνο σαν φόρο για διάστημα είκοσι χρόνων. Αργότερα ο Ηρακλής έκοψε τα αφτιά και τις μύτες των Ορχομενίων που πήγαιναν να πάρουν τον ετήσιο φόρο, τους έδεσε και τους έστειλε πίσω στον Ορχομενό. Στον πόλεμο που επακολούθησε οι Θηβαίοι νίκησαν κατά κράτος και υποχρέωσαν τους Ορχομενίους να τους δίνουν τον διπλάσιο φόρο Παυσανία αττικ. 9.9.1.


Μεσσηνιακοί πόλεμοι

Μετά την περίοδο των «σκοτεινών αιώνων» (1150-750 π.Χ.), η αιματοχυσία ξανάρχισε. Τα ελληνικά φύλα αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο ανεξάρτητων πόλεων, που, άλλοτε μόνες τους και άλλοτε σε πρόσκαιρες συμμαχίες, συγκρούονταν αδιάλειπτα σε πολέμους περιορισμένης διάρκειας, έντασης και σημασίας, αλλά, παρ’ όλα αυτά, αιματηρούς και καταστροφικούς. Εκατοντάδες συγκρούσεις στον μητροπολιτικό χώρο και στις αποικίες (Αιγαίο, παράλια Μικράς Ασίας, Νότια Ιταλία και Σικελία) συνέχισαν τις αιματοχυσίες αποβλέποντας όλοι στην ηγεμονική επικυριαρχία. Την εποχή αυτή ο θεσμός της πόλης-κράτους είχε αποκτήσει ολοκληρωτική υπόσταση και οι αντιπαραθέσεις πήραν τη νέα τους μορφή με βασικά συνθήματα τη δημοκρατία και την ολιγαρχία.

Οι Λακεδαιμόνιοι με τη βοήθεια Κορινθίων και μισθοφόρων τοξοτών από την Κρήτη επιχείρησαν εισβολές κατά του Άργους και των οχυρωμένων μεσσηνιακών πόλεων. Οι Μεσσήνιοι, βοηθούμενοι από Αρκάδες, Αργείους και Σικυώνιους, αντιστάθηκαν για είκοσι χρόνια. Παραστατική εικόνα της αντιπαλότητας και των προκαταρκτικών της σύγκρουσης των αντιπάλων έχει καταγράψει ο Παυσανίας ως εξής: «Μόλις οι αρχηγοί των αντιπάλων έδωσαν το σύνθημα, οι Μεσσήνιοι όρμησαν τρέχοντας κατά των Λακεδαιμονίων, χωρίς να λογαριάζουν τη ζωή τους, σαν άνθρωποι που μέσα στην αγανάκτησή τους επιθυμούσαν τον θάνατο. Έσπευδε καθένας να αρχίσει αυτός πρώτος τη μάχη. Ορμητική επίσης αντεπίθεση έκαναν και οι Λακεδαιμόνιοι, που φρόντισαν όμως να διατηρήσουν την τάξη τους. Όταν οι αντίπαλοι πλησίασαν, άρχισαν να μεταχειρίζονται απειλές κραδαίνοντας τα όπλα και απειλώντας ο ένας τον άλλο». Μετά άρχιζε η σύγκρουση.

Σε μια από τις φονικές μάχες που έγιναν στον Πρώτο Μεσσηνιακό Πόλεμο (746-726 π.Χ.), καταγράφεται η διάλυση του στρατού των Λακεδαιμονίων. Οι απώλειές τους ήταν τόσο μεγάλες, ώστε επιτράπηκε στις χήρες γυναίκες και στα κορίτσια της Σπάρτης να παντρευτούν Περίοικους και Είλωτες, για να δημιουργήσουν νέο στρατό. Ωστόσο οι Μεσσήνιοι νικήθηκαν και πολλοί από αυτούς εκπατρίστηκαν καταφεύγοντας στο Άργος, τη Σικυώνα και άλλες αρκαδικές πόλεις. Αλλά και στους δυο άλλους πολέμους (685-668 και 464-458 π.Χ.) χύθηκε πολύ αίμα.

Το 669 π.Χ. επίσης, όταν οι Σπαρτιάτες εισέβαλαν ανεπιτυχώς στην Αργολίδα, έγιναν μεγάλες σφαγές εκατέρωθεν. Μεγάλες απώλειες είχαν οι Σπαρτιάτες και στη σύγκρουσή τους με τους Φιγαλείς και τους Τεγεάτες. Δεκάδες συγκρούσεις, αποστασίες και επαναστάσεις στις πελοποννησιακές πόλεις είχαν σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία εμπειροπόλεμων στρατών, αλλά με φόρο τις τοπικές αιματοχυσίες. Στην αρχαιότερη ναυμαχία μεταξύ Ελλήνων το 660 π.Χ. (Κορίνθιοι εναντίον Κερκυραίων), οι Βακχιάδες της Κορίνθου χάνουν και ο Κύψελος τους σφαγιάζει αναλαμβάνοντας την εξουσία. Το 625 π.Χ. ο Περίανδρος νικάει στην Ιλλυρική Επίδαμνο τους Κερκυραίους και στέλνει 300 αιχμάλωτα παιδιά στις Σάρδεις για ευνουχισμό. Μεγάλη αιματοχυσία έγινε και στον Ληλάντιο Πόλεμο (700-650 π.Χ.) μεταξύ Ερετριέων και Χαλκιδέων. Με τους πρώτους συντάχθηκαν οι Μιλήσιοι και με τους δεύτερους οι Θεσσαλοί και οι Σάμιοι. Αναφέρεται ότι οι Ερετριείς, που τελικά έχασαν τον πόλεμο, συγκέντρωσαν 3.000 οπλίτες, 600 ιππείς και 60 άρματα.

Ο τύραννος της Σάμου Πολυκράτης, που λυμαινόταν τις ελληνικές θάλασσες από το 532 π.Χ., ανέλαβε την εξουσία κατασφάζοντας τους πολιτικούς του αντιπάλους κατά τη διάρκεια θυσίας στο Ηραίο.

Η προσπάθεια των Σπαρτιατών να κυριαρχήσουν στην Πελοπόννησο έλαβε νέα τροπή μετά τη νίκη του Κλεομένη το 519 π.Χ. κατά του μοναδικού ισχυρού αντιπάλου, του Άργους. Ο Κλεομένης εξαπάτησε τους Αργείους με μια εικονική επιδρομή στη Θυρεάτιδα και τους αιφνιδίασε στη Σητεία, κοντά στην Τίρυνθα. Στη μάχη αυτή οι Αργείοι έχασαν 5.000 ή 6.000 άνδρες και τις γειτονικές πόλεις. Για την καταστροφή αυτή των Αργείων γράφει ο Παυσανίας:
«Στη σύγκρουση με τον Κλεομένη, τον γιο του Αναξανδρίδη, και τους Λακεδαιμόνιους, συνέβη να ατυχήσουν οι Αργείοι σε βαθμό απερίγραπτο. Άλλοι έπεσαν στη μάχη κι άλλοι που κατέφυγαν στο άλσος του Άργου καταστράφηκαν κι αυτοί. Οι πρώτοι θανατώθηκαν καθώς έβγαιναν μετά τη συμφωνία και οι υπόλοιποι, όταν κατάλαβαν ότι είχαν απατηθεί, έμειναν και κάηκαν μαζί με το άλσος».

Ο ίδιος σε άλλο σημείο του έργου του τονίζει την υστερία που καταλάμβανε τον Κλεομένη στις συγκρούσεις: «...ο Κλεομένης νίκησε στη μάχη. Πέντε περίπου χιλιάδες ηττημένοι Αργείοι κατέφυγαν σε ένα άλσος, ιερό του Άργου, του γιου της Νιόβης, που ήταν κοντά. Ο Κλεομένης, ο οποίος συχνά έβγαινε από τα λογικά του, διέταξε τους Είλωτες να βάλουν φωτιά στο άλσος, και η φλόγα έκαψε το άλσος και μαζί με αυτό κάηκαν και οι ικέτες».Παυσαν. αττικ, 3.4.1.


Μίλητος: Αλώνισαν τα παιδιά

Στη δεκαετία 590-580 π.Χ. η εμφύλια αιματοχυσία στη Μίλητο δείχνει τον αγριότερο εαυτό της. Πάνω στη μεγαλύτερη ακμή της, η πόλη χωρίστηκε σε δυο πολιτικούς συλλόγους (συντεχνίες), που είχαν τα ονόματα «πλούτις» και «χειρομάχα» (Γέργιθες). Ο πρώτος αντιπροσώπευε τους αριστοκράτες (πλούσιους, γαιοκτήμονες και εφοπλιστές) και ο δεύτερος τους δημοκράτες (εργάτες, αγρότες και ακτήμονες). Σε ένα απόσπασμα από το έργο του Ηρακλείδη του Ποντικού «Περί Δικαιοσύνης», που διέσωσε ο Αθήναιος, γίνεται λόγος για τη σφαγή αυτή: «Η πολιτεία των Μιλησίων έπαθε πολλές συμφορές εξαιτίας της ευδαιμονίας και των πολιτικών αντιπαραθέσεών της. Οι αδιάλλακτοι ξεπάστρεψαν τους εχθρούς τους. Όταν ξέσπασε ο εμφύλιος μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών, που τους έλεγαν Γέργιθες, αρχικά νίκησαν οι δεύτεροι. Μετά τις συλλήψεις που επακολούθησαν, εξόρισαν τους μεγάλους, ενώ τα παιδιά τους τα συγκέντρωσαν και τα οδήγησαν στα αλώνια. Εκεί τα αφάνισαν με τον πιο παράνομο θάνατο (τα αλώνισαν σαν στάχυα). Αθην, Δειπν. 12. 26 Αργότερα, όταν επικράτησαν οι πλούσιοι, τους συνέλαβαν όλους και τους έκαψαν μαζί με τα παιδιά τους... γι’ αυτό ο θεός, για μεγάλο χρονικό διάστημα τους έδιωχνε από το μαντείο του και, όταν ρωτούσαν για ποια αιτία διώχνονται, είπε: “Με ενδιαφέρει το φονικό των ανήμπορων Γεργίθων, ο θάνατος των αλειμμένων με πίσσα και καμένων”»2.


Θεσσαλοί εναντίον Φωκέων

Ηγεμονικές βλέψεις είχαν και οι Θεσσαλοί, που από τον 7ο αιώνα π.Χ. δημιούργησαν τον πολυαριθμότερο ελληνικό στρατό. Ο λεγόμενος πρώτος Ιερός Πόλεμος, τους έδωσε την ευκαιρία να ανακατευτούν στις εμφύλιες συγκρούσεις. Στις αρχές του 6ου αιώνα π.Χ., οι αμφικτύονες κάλεσαν τους Θεσσαλούς, τους Σικυώνιους και τους Αθηναίους να τιμωρήσουν τους τρομοκράτες Κιρραίους και τους Αμφισσείς γιατί καταπάτησαν περιοχή του ιερού των Δελφών. Μετά από δεκάχρονη πολιορκία, η πόλη καταλήφθηκε και καταστράφηκε με μια τακτική χημικού πολέμου. Κατά μαρτυρία του Παυσανία, ο Σόλων έριξε ένα δηλητηριώδες φυτό της περιοχής (ελλέβορο) στα υδροφόρα κανάλια των Κιρραίων, οι οποίοι αναγκάστηκαν να παραδοθούν από την ακατάσχετη διάρροια. Η κατάληψη φωκικών πόλεων από τους Θεσσαλούς ήταν και η αιτία να γίνουν αργότερα άλλοι δυο Ιεροί Πόλεμοι. Στην πρώτη σύγκρουση, οι ενωμένοι Φωκείς διέλυσαν το αήττητο μέχρι τότε θεσσαλικό ιππικό και ανάγκασαν τους Θεσσαλούς σε άτακτη υποχώρηση. Στη δεύτερη, οι Θεσσαλοί κατέσφαξαν το επίλεκτο σώμα τριακοσίων Φωκέων. Στην αποφασιστική μάχη που ακολούθησε, οι Φωκείς νίκησαν αντλώντας δύναμη από το ολοκαύτωμα που γνώριζαν ότι θα επακολουθούσε. Πράγματι αυτοί, προετοιμαζόμενοι για τη μάχη, αποφάσισαν να πέσουν μέχρις ενός και να θανατώσουν τα γυναικόπαιδα. Γι’ αυτό τα συγκέντρωσαν σε ένα μέρος μαζί με τεράστιες ποσότητες ξυλείας και είπαν στους φρουρούς να τα κατακάψουν σε περίπτωση που νικήσουν οι Θεσσαλοί.Παυσαν. Αττικα 10.1.6



Μετά τα περσικά

Στο διάστημα των ελληνοπερσικών συγκρούσεων, οι ελληνικές δυνάμεις συσπειρώθηκαν και πολέμησαν κατά του κοινού εχθρού, εκτός από μερικές εξαιρέσεις. Δεν έλειψαν όμως και οι περιπτώσεις αντιπαράθεσης μεταξύ Ελλήνων, όπως στη ναυμαχία της Σαλαμίνας όπου οι Σάμιοι ολιγαρχικοί πολέμησαν στο πλευρό των Περσών. Αργότερα, η ίδρυση της αθηναϊκής συμμαχίας και οι βλέψεις των Αθηναίων για την ελληνική ηγεμονία προκάλεσαν ένα νέο κύκλο αίματος, που έμελλε να συνεχιστεί μέχρι το λυκόφως του ελληνισμού.Στην αποστασία της Θάσου (465 π.Χ.), ο αθηναϊκός στρατός, που συνοδευόταν από 10.000 αποίκους, συγκρούστηκε με τα τοπικά φύλα και είχε φοβερές απώλειες.

Μεγάλες απώλειες υπήρξαν και στα αντιλακωνικά κινήματα της Πελοποννήσου. Στις συγκρούσεις Σπαρτιατών κατά των Αρκάδων και, τον ίδιο χρόνο, Αργείων και Τεγεατών κατά των Σπαρτιατών (471 π.Χ.), τις αιματοχυσίες συνόδεψε η ολοκληρωτική ισοπέδωση των Μυκηνών από τους Αργείους. Τις σφαγές επίσης του Γ’ Μεσσηνιακού Πολέμου (478-459 π.Χ.) ακολούθησε καταστροφικός σεισμός με περισσότερους από 20.000 νεκρούς Σπαρτιάτες. Μάλιστα, τη χρονιά του σεισμού (464 π.Χ.), οι Λακεδαιμόνιοι ετοιμάζονταν να εκστρατεύσουν στην Αττική.

Τέσσερα χρόνια αργότερα, στη μάχη της Οινόης, οι Αργείοι και οι Αθηναίοι νίκησαν τους Σπαρτιάτες κατά κράτος. Αν και οι λεπτομέρειες της σύγκρουσης δεν είναι γνωστές, ο αριθμός των στρατευμάτων θα πρέπει να ήταν σημαντικός. Αυτό προκύπτει από τα πλούσια αναθήματα των νικητών στους Δελφούς και από την εικονογράφηση της Ποικίλης Στοάς με σκηνές της μάχης.

Τον επόμενο χρόνο, Σπαρτιάτες, Κορίνθιοι, Επιδαύριοι και Αιγινήτες συγκρούστηκαν επανειλημμένα με τους Αθηναίους και τους συμμάχους τους, στα Μέγαρα, στην Αίγινα και στους Αλιείς (σημερινό Πόρτο Χέλι). Οι Αθηναίοι νίκησαν, αλλά οι απώλειες ήταν μεγάλες και από τις δυο πλευρές.
Οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν με την προσχώρηση των Θηβαίων, των Φωκέων και των Οπουντίων Λοκρών στο πλευρό των Πελοποννησίων, και του θεσσαλικού ιππικού στο πλευρό των Αθηναίων. Στη μάχη της Τανάγρας (καλοκαίρι του 457 π.Χ.) αντιπαρατάχθηκαν οι μεγαλύτεροι μέχρι τότε ελληνικοί στρατοί που αριθμούσαν 30.000 άνδρες περίπου.

Οι πληροφορίες για τη μάχη είναι περιορισμένες και σε μερικά σημεία αντιφατικές. Συμφωνούν όμως στο ότι η μάχη ήταν εξαιρετικά σφοδρή, ότι οι δυο παρατάξεις πολέμησαν με μεγάλο φανατισμό και ότι οι απώλειες ήταν βαρύτατες και για τις δυο πλευρές. Δύο φάλαγγες οπλιτών στον κανονικό σχηματισμό τους, με συμπαγείς στίχους και ζυγούς, συντεταγμένες σε βάθος οκτώ ανδρών και ανεπτυγμένες στην πεδιάδα σε πλάτος δύο σχεδόν χιλιομέτρων, είχαν εμπλακεί σε μάχη οπλιτών, σώμα με σώμα.

Η σύγκρουση, που κράτησε δύο μέρες, ήταν σφοδρή και αμφίρροπη, με τελική επικράτηση των Πελοποννησίων. Ακολούθησε και δεύτερη σύγκρουση στα Οινόφυτα μεταξύ Αθηναίων και Βοιωτών με συντριπτική ήττα των τελευταίων. H πενταετής ανακωχή των εμπλεκομένων δεν κατασίγασε τα πάθη του αλληλοσπαραγμού. Στη Μίλητο, σε νέο εμφύλιο μεταξύ ολιγαρχικών και δημοκρατικών, όπου χύθηκε πολύ αίμα, επικηρύχθηκε το γένος των Νηλειδών με εκατό στατήρες.

Σε άλλες τοπικές συγκρούσεις, των ίδιων παρατάξεων, στην Εύβοια, την Ακαρνανία, την Κέρκυρα, τα Μέγαρα, τη Σικυώνα και σε άλλες πόλεις, η αιματοχυσία συνεχιζόταν. Την εποχή αυτή, τέλος, του 446 π.Χ., οι αντίπαλες συμμαχίες αναγκάστηκαν να υπογράψουν συνθήκη ειρήνης για τριάντα χρόνια (τις λεγόμενες «τριακοντούτεις σπονδές»).



Εξόντωση αιχμαλώτων στη Σάμο

Ωστόσο, σε άλλες πόλεις οι σφαγές συνεχίζονταν. Στην αποστασία της Σάμου (441 π.Χ.), οι ολιγαρχικοί, με τη βοήθεια 700 μισθοφόρων που στρατολόγησαν από τις ακτές της Ιωνίας, κατέσφαξαν τους δημοκρατικούς. Οι Αθηναίοι, ποτέ δεν ξέχασαν το μίσος με το οποίο πολέμησαν κατά των Ελλήνων οι Σάμιοι τριήραρχοι Θεμίστωρ και Φύλακος και οι ολιγαρχικοί τους στη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Τώρα ήταν ευκαιρία να το ανταποδώσουν. Έτσι, στην πολιορκία που επακολούθησε, οι Αθηναίοι, σύμφωνα με τις μαρτυρίες του Σάμιου ιστορικού Δούρι, σημάδευαν τα σώματα των αιχμαλώτων με καυτή σφραγίδα που είχε την εικόνα αθηναϊκού πλοίου και μετά τους έκοβαν το μεγάλο δάχτυλο του δεξιού χεριού για να μην μπορούν να χρησιμοποιούν το ακόντιο. Άλλους πάλι, τους μετέφεραν στη Μίλητο και, αφού τους έδεσαν πάνω σε σανίδες και τους άφησαν αρκετές μέρες νηστικούς, τους σκότωσαν με ρόπαλα. Άλλη παράδοση αναφέρει ότι οι Σάμιοι ολιγαρχικοί σημάδευαν τους Αθηναίους αιχμαλώτους με σφραγίδα που έφερε το σήμα της κουκουβάγιας.
Με το πέρασμα των χρόνων, οι αντιπαραθέσεις γίνονταν όλο και πιο βίαιες. Τα επακόλουθα ήταν ιδιαίτερα καταστροφικά στα χρόνια της μεγάλης σφαγής του Πελοποννησιακού Πολέμου.



ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

1. Αναλυτικά για τους Νηλείδες και τις συγκρούσεις τους στην Πελοπόννησο, βλέπε την εργασία του Κ. Ψαλτήρα στην «Ιστορία Εικονογραφημένη» τεύχος 323 ,σελ. 84-89 Μάιος 1995.

2. Ενδιαφέροντα στοιχεία για τις βιαιότητες στους αιχμαλώτους πολέμου δημοσιεύτηκαν και στο τεύχος 133 του περιοδικού με τίτλο «Οι Αιχμάλωτοι στην Αρχαιότητα», σελ. 102-110, τον Ιούλιο του 1979.




ΠΗΓΕΣ

1. Θουκυδίδης «Ιστορίες»

2. Ξενοφών «Ελληνικά»

3. Παυσανίας «Ελλάδος Περιήγησις»

4. Διόδωρος Σικελιώτης «Ιστορική Βιβλιοθήκη»

5. Πλούταρχος «Σόλων», «Αλκιβιάδης», «Λυκούργος», «Γυναικών Αρεταί», «Περικλής» και «Θεμιστοκλής»

6. Αθήναιος «Δειπνοσοφιστές»

7. Πολύαινος «Στρατηγήματα»

8. Έφορος «Αποσπάσματα».
_________________

Αλήθεια είναι η κατά Θεόν αίσθησις
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος Αποστολή email Επίσκεψη στην ιστοσελίδα του Συγγραφέα
LSNM
Πρύτανης


Εγγραφή: 13 Νοέ 2007
Δημοσιεύσεις: 1953

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Παρ Ιούλ 11, 2008 9:16 am    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

Ωχ ! Τι έγινε βρε παιδιά ;! Πότε δίνουμε ;! Φίλε pol θα μας δώσεις τα SOS να κάνω σκονάκια ; Laughing Laughing
_________________
Αν δεν φας το "θεριό", θεριό δεν γίνεσαι ... [Αριστοτέλης σε ελεύθερη μετάφραση]
"Truth is much too complicated to allow anything but approximations" John von Neumann
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος Αποστολή email
ΝΕΟΦΩΤΙΣΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Πρύτανης


Εγγραφή: 12 Μάρ 2004
Δημοσιεύσεις: 18523

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Παρ Ιούλ 11, 2008 9:44 am    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

pol,

η θεοποίηση του εγκλήματος έγινε επί χριστιανισμού.ΟΙ βαρβαρότητες σ' έναν πόλεμο δε μπορούν να συγκριθούν με τις βαρβαρότητες του Βυζαντίου εν καιρώ ειρήνης.
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος
pol
Πρύτανης


Εγγραφή: 28 Αύγ 2004
Δημοσιεύσεις: 1504

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Παρ Ιούλ 11, 2008 12:17 pm    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

ΝΕΟΦΩΤΙΣΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ έγραψε:
pol,

η θεοποίηση του εγκλήματος έγινε επί χριστιανισμού.ΟΙ βαρβαρότητες σ' έναν πόλεμο δε μπορούν να συγκριθούν με τις βαρβαρότητες του Βυζαντίου εν καιρώ ειρήνης.


Τι λες βρε Ιωάννη; Laughing Για ρίξε μία ματιά παρακάτω, και φρόντισε τον εαυτό σου λιγάκι εμποδίζοντας τον φανατισμό και την προκατάληψη να φωλιάζουν στο είναι σου. Η εσωτερική ελευθερία αποτελεί πρώτη προταιρεότητα. Υιοθέτησέ την κι εσύ. Δεν θα χάσεις... Wink Μην επιτρέπεις κανέναν να σου κάνει το μυαλό κουρκουμπίνια... Laughing Wink


1. http://www.cc.uoa.gr/ptde/journal/greek/aristarchos/14.pdf
2. http://147.102.5.230/EFECON/Links/Pandidaktirion.pdf
3. http://taeiseafton.blogspot.com/2008/04/blog-post_5885.html
4. http://www.e-telescope.gr/gr/cat09/art09_060208.htm
5. http://www.apologitis.com/gr/ancient/byz-politismos.htm#ΣΧΟΛΕΣ_ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ
6. http://www.apologitis.com/gr/ancient/byz-politismos.htm#ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ_ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
7. http://www.apologitis.com/gr/ancient/byz-politismos.htm#ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ_ΠΛΑΤΩΝΙΣΤΕΣ
8. http://www.apologitis.com/gr/ancient/byz-politismos.htm#ΒΥΖΑΝΤΙΟ_ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
9. http://www.apologitis.com/gr/ancient/byz_arxitektoniki.htm
10. http://www.apologitis.com/gr/ancient/byz_arxitektoniki.htm#ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΗ_ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
11. http://www.apologitis.com/gr/ancient/byz_arxitektoniki.htm#ΜΥΣΤΙΚΟ_ΦΩΣ
12. http://www.apologitis.com/gr/ancient/byz_arxitektoniki.htm#ΜΑΘΗΜΑΤΑ_ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ
13. http://www.pneuma.gr/byzcrime.htm
14. http://taeiseafton.blogspot.com/2008/04/blog-post_5885.html
15. http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/anakoinothenta.asp?archive=yes&what_sub=announce&etos=1999&id=133
16. http://www.agiasofia.com/greek/greek.php


Για ποια βαρβαρότητα εις το Βυζάντιο ομιλείς; Δεν γνωρίζεις ότι τέτοια φαινόμενα εν καιρό ειρήνης έχουν την βάση τους εις την καταχραστική διαχείρηση εξουσιών; Δεν γνωρίζεις πως τέτοια φαινόμενα χαρακτηρίζουν την ανθρωπότητα εις όλας τας εποχάς; Laughing Laughing Laughing

Κάνε τον κόπο να μελετήσεις. Υπάρχουν λίγες εκατοντάδες λινκ για να φωτίσεις τον νου σου. Μην πιάνεσαι κορόϊδο ακούγωντας τον κάθε άσχετο φανατισμένο και πιστεύεις κάθε τι που σε βολεύει. Η ιστορία έχει διάφορες εκδοχές, μην την βλέπεις με το ένα μάτι και την ακούς μόνο με το ένα αφτί... Laughing Laughing Laughing
_________________

Αλήθεια είναι η κατά Θεόν αίσθησις
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος Αποστολή email Επίσκεψη στην ιστοσελίδα του Συγγραφέα
pol
Πρύτανης


Εγγραφή: 28 Αύγ 2004
Δημοσιεύσεις: 1504

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Παρ Ιούλ 11, 2008 12:36 pm    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

ΙΕΡΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ-ΕΜΦΥΛΙΟΙ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

(Θρησκευτικοί πόλεμοι)



Ο πρώτος 595 - 586 π.Χ., ο δεύτερος το 448 π.Χ., ο τρίτος το 356 - 346 π.Χ και ο τέταρτος το 339 - 333 π.Χ..



ΠΡΩΤΟΣ ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 595 - 586 π.Χ.

Αιτία της εκρήξεως του 1ου ιερού πολέμου υπήρξε η αντιζηλία των φωκικών πόλεων Κρίσης, Δελφών και Κίρρας. Από αυτές η αρχαιότερη και η ισχυρότερη ήταν η Κρίσα, η οποία καρπώνονταν τα χρήματα που συνέρεαν στο ιερό του Απόλλωνα από τα ωφελήματα των προσκυνητών. Η φήμη όμως του μαντείου και η συρροή πολλών προσκυνητών έγινε αφορμή ώστε η παράλια πόλη Κίρρα κοντά στο μαντείο των Δελφών να αυξηθεί σε πληθυσμό διότι ήταν η πόλη στην οποία αποβιβάζονταν οι από θαλάσσης προσκυνητές του ιερού μαντείου. Τότε στους κατοίκους των Δελφών γεννήθηκε η επιθυμία να γίνουν Κύριοι του μαντείου και στους κάτοικους της Κίρρας να αυξήσουν τα κέρδη τους από την φορολογία των θρησκευτικών προσόδων των προσκυνητών. Η συμπεριφορά των κατοίκων της Κίρρας προς του προσκυνητές προκάλεσε την αγανάκτηση του Αμφικτιονικού συνεδρίου και αυτό κήρυξε, έπειτα από εισήγηση των Φωκέων, είτε έπειτα από πρόταση του Αθηναίου Σόλωνα, πόλεμο κατά αυτών. Ψυχή του πολέμου αυτού, ήταν όπως λέγεται ο ίδιος ο Σόλωνας και αρχηγοί ο Θεσσαλός Ευρύλοχος, από το αριστοκρατικό γένος των Αλευαδών, ο Αθηναίος Αλκμέων και ο περίφημος τύραννος της Σικύωνος Κλεισθένης.

Ο πόλεμος διάρκεσε 10 χρόνια, διότι οι κάτοικοι της Κίρρας αντιστάθηκαν γενναία, μέχρι που η πόλη τους αποκλείσθηκε από τον στόλο του Κλεισθένη από την θάλασσα. Τότε αναγκάστηκαν να την εγκαταλείψουν και αμύνθηκαν με περισσότερο πείσμα πάνω από την Κίρρα, στο όρος Κίρφη, στο οποίο είχαν καταφύγει. Αλλά στο τέλος υποτάχθηκαν. Αποτέλεσμα του πολέμου υπήρξε η καταστροφή της Κίρρας ίσως δε και της Κρίσας (ή ο περιορισμός αμφότερων σε μικρά χωριά) και η αφοσίωση-καθιέρωση όλης της κοιλάδας μαζί με αυτήν στον Δελφικό Απόλλωνα. Σε αυτή την κοιλάδα δεν επιτρέπονταν ούτε καλλιέργεια, ούτε κτίσιμο πόλης. Επιτρέπονταν μόνο στους λειμώνες της ποίμνια προβάτων και αγέλες βοών προς ευκολία των προσκυνητών για την αγορά και την θυσία των προς τον θεό. Από τότε οι Δελφοί διεύθυναν (παρά τις κατά διαλείμματα αμφισβητήσεις του Κοινού των Φωκέων, στο οποίο υπάγονταν και αυτοί) κυριαρχικά το ιερό και οι προς τιμή του Απόλλωνα εορτές (Πύθια) έγιναν πυκνότερες και μεγαλοπρεπέστερες. Από τους νικητές ο Κλεισθένης, ο οποίος υπήρξε και νικητής με το τέθριππο άρμα στην 2η Πυθιάδα, προς ανάμνηση της αίσιας εκβάσεως του ιερού πολέμου, περιέβαλλε τον ναό του Απόλλωνα στην Σικυώνα με μεγαλοπρεπή μαρμάρινη στοά.

Τότε επίσης καθιερώθηκε ο όρκος των αμφικτιονιών που περιλάμβανε τις 2 θεμελιώδεις απαγορευτικές διατάξεις και την φρικιαστική κατά των παραβατών κατάρα (Αισχ. Κατά Κτησιφώντος 117)



ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 448 π.Χ.

Προκλήθηκε όταν οι Φωκείς κατέλαβαν τις χώρες του ιερού των Δελφών και έχασαν την αυτονομία τους υπαγόμενοι στους Φωκείς για ακόμη μια φορά.



ΤΡΙΤΟΣ ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 356 - 346 π.Χ.

Την έκρηξη του 3ου ιερού πόλεμου προκάλεσαν κατά πρώτο οι Φωκείς, των οποίων γαιοκτήμονες καταπάτησαν μέρος των κτημάτων του ιερού, βαριά υποστηρίζοντας ότι δεν συμμετείχαν με τους Δελφούς στην διοίκησή αυτών, και από την άλλη οι Θηβαίοι και από μίσος προς τους Φωκείς, διότι είχαν αποσπαστεί αυτοί από την συμμαχία τους, και διότι επεδίωκαν να καταστήσουν το Αμφικτιονικό Συνέδριο ως πολιτικό τους όργανο. Κατηγορήθηκαν λοιπόν οι Φωκείς ως καταπατητές της ιεράς χώρας και καταδικάστηκαν από τους Αμφικτίονες, με πρόταση των Θηβαίων, με βαριά χρηματική ποινή και απειλήθηκαν ότι αν δεν πληρώσουν, όλη η Φωκίδα θα καθιερώνονταν στον Απόλλωνα (Διοδ. XVI. 23). Η καταδικαστική απόφαση αντί να πτοήσει του Φωκείς, τουναντίον εξέγειρε αυτούς και παρά τις μερικές φωνές μετριοπάθειας που ακούστηκαν, η εκκλησία του δήμου τους αποφάσισε να αντιτάξουν ερρωμένη αντίσταση κατά των Αμφικτιόνων και να επιστρατευτούν όλοι. Όλες οι αποφάσεις λήφθηκαν έπειτα από εισήγηση του Φιλομήλου και του Ονομάρχου, αδρών τολμηρών, ευφυών και δραστήριων, εκ των οποίων τον μεν πρώτο εξέλεξαν ως στρατηγό αυτοκράτορα, τον δε δεύτερο (Ονόμαρχο) συναρχηγό. Ενώ όμως οι Φωκείς ήταν μόνοι τους στο πόλεμο αυτό, διότι εκτός των Αχαιών, οι οποίοι έστειλαν μικρή βοήθεια προς αυτούς, ούτε η Σπάρτη, η οποία βαριά έφερε την καταδίκη της από τους Αμφικτίονες προς πληρωμή προστίμου δια την εναγή (όπως χαρακτηρίσθηκε από τον Αμφικτιονικό Συνέδριο) κατάληψη της Καδμείας (383 π.Χ.), ούτε η Αθήνα, παρά τις υποσχέσεις τους, έστειλαν βοήθεια προς αυτούς. Οι εχθροί τους (Θηβαίοι, Θεσσαλοί, Δωριείς, Λοκροί και τα γύρω από την Πίνδο και την Οίτη ελληνικά φύλλα) και πολλοί ήσαν και γύρω και δίπλα στην χώρα τους ήταν. Ένεκα λοιπόν αυτών των λόφων ο Φιλόμηλος αποφάσισε να στηριχθεί στους μισθοφόρους αλλά για την συντήρηση αυτών χρειάζονταν πολλά χρήματα, τα οποία δεν είχαν οι ορεσίβιοι Φωκαιείς.

Αναγκαστικά λοιπόν ο Φιλόμηλος δεν μπόρεσε να αποφύγει τον πειρασμό της διαρπαγής των χρημάτων και των θησαυρών του ιερού των Δελφών, υπό τύπου δανείου στην αρχή αλλά έπειτα απροφάσιστα. Η αξία του αρπαγμένου θησαυρού, ο οποίος έμενε αδιατάρακτος στο ιερό, υπολογίσθηκε τότε σε 10.000 τάλαντα. Με την αρπαγή αυτή μπόρεσε ο Φιλόμηλος να συντηρήσει τους μισθοφόρους του και με αυτούς να επιτύχει μερικές μάχες υπέρ του. Το 354 όμως προσβλήθηκε από πολυάριθμο στρατιά στην κοιλάδα του Κηφισού (κοντά στην πόλη Νέωνα) και ηττήθηκε και μόλις και μετά βίας κατάφερε και διέφυγε της αιχμαλωσίας φέροντας και ο ίδιος πολύ μεγάλα τραύματα.. Η λύπη του ήταν τόση για την ήττα ώστε δεν θέλησε να ζήσει άλλο και έπεσε από την κορυφή των βράχων της Τιθόρας.

Ο πόλεμος όμως δεν κατάπαυσε αλλά το εξακολούθησε ο Ονόμαρχος, έχοντας για βοηθό τον αδελφό του Φάΰλλο. Και ο Ονόμαρχος εν αρχή είχε στρατιωτικές επιτυχίες διότι οι δυνάμεις των αντίπαλων των Φωκέων είχαν μειωθεί, αφ’ ενός μεν ένεκα της αποστολής θηβαϊκού στρατού υπό τον Παμμένη προς βοήθεια του στρατηγού που αποστάτησε από τον μεγάλο βασιλέα σατράπη Αρτάβαζο, και αφ’ ετέρου ένεκα της παρεμποδίσεως των Θεσσαλών να επέλθουν κατά των Φωκέων, υπό των τυράννων των Φερών Λυκόφρονα και Πειθόλαου, με τους οποίους είχε συμμαχήσει ο Ονόμαρχος. Αυτός μπόρεσε όχι μόνο να καταλάβει τις Θερμοπύλες και να δηώσει την χώρα των Δωριέων και την χώρα των Λοκρών, αλλά και να ορμήσει με όλη την στρατιά του στην Θεσσαλία προς καταπολέμηση του αναμειγμένου εις τον πόλέμο αυτό και εναντίων του, βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου του Β΄, τον οποίον και νίκησε δύο φορές κατά το έτος 353 π.Χ. Αλλά αφού επανήλθε ο Φίλιππος στην Θεσσαλία με πολυάριθμη στρατιά, νίκησε κατά το έαρ του 352 π.Χ. τον Ονόμαρχο σε φονικότατη μάχη, κατά την οποία σκοτώθηκαν από τους Φωκαιείς 6000 και αιχμαλωτίσθηκαν 3000 και έπεσε και αυτός ο Ονόμαρχος.

Κατά το 346 π.Χ. ο Φίλιππος διήλθε από τις Θερμοπύλες και έγινε άνευ αντιστάσεως κυρίαρχος της Φωκίδας συγκάλεσε το Αμφικτιονικό Συνέδριο, το οποίο υπό την προεδρία του απέκλεισε τους Λακεδαιμόνιους και τους Κορίνθιους ως εναγείς, διότι συμμάχησαν με τους Φωκείς και τους Αθηναίους επειδή δεν συνέπραξαν, αν και προσκλήθηκαν, μαζί με τον Φίλιππο ενάντια στους ιερόσυλους και διότι όχι μόνο διαμαρτυρήθηκαν για την εξορία μερικών πολιτών των Δελφών με επέμβαση των Θηβαίων, αλλά και επειδή έδωσαν στους εξόριστους πολιτικά δικαιώματα στην Αθήνα. Έτσι τότε μεταρρυθμίστηκε για πρώτη φορά η σύνθεση της αμφικτιονίας και ελήφθησαν οι εξής αποφάσεις από το εν λόγω συνέδριο:



1. Όλες οι Φωκικές πόλεις (22 στο σύνολο), πλην των Αβών η οποία δεν μετείχαν στις ιεροσυλίες, να κατασκαφούν και οι κάτοικοί τους να μετακομίσουν σε κωμοπόλεις οι οποίες δεν θα είχαν περισσότερους από 50 κατοίκους

2. να πληρώνουν ετήσιο φόρο οι Φωκείς 60 τάλαντα μέχρι να αποπληρωθεί ο διαρπαγμένος θησαυρός του ιερού

3. Οι φυγάδες Φωκαιείς να θεωρηθούν σε όλη την Ελλάδα εναγείς

4. Ο Φίλιππος θα έχει από εδώ και πέρα τους 2 ψήφους των Φωκαιών και θα προΐσταται με τους Θεσσαλούς και τους Βοιωτούς στα Πύθια. (Διοδ. XVI. 60, Παυσ. X 33)


ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 339 - 338 π.Χ.

Κατά τον 3ο ιερό πόλεμο οι Αμφισσείς είχαν ταχθεί εναντίων των Φωκεών και γι αυτό μετά το πέρας του έτυχαν αρκετών ωφελιμάτων, τα οποία τους κατέστησαν θρασείς και αλαζόνες. Την αλαζονεία αυτή και το μίσος των κατά των Φωκεών, φίλων των Αθηναίων, εκμεταλλεύτηκαν οι Θηβαίοι, οι οποίοι από τον καιρό της μάχης της Μαντίνειας (362 π.Χ.) επιδίωκαν την υποδούλωση της Φωκίδας υποκίνησαν κατά το 339 π.Χ. τους Αμφισσεις να εξεγείρουν το Αμφικτιονικό Συνέδριο εναντίων των Αθηναίων οι οποίοι ασεβώντας προς τα ήθη των Ελλήνων είχαν αφιερώσει στο μαντείο των Δελφών ενεπίγραφες ασπίδες, στις οποίες μνημονεύονταν η μάχη των Πλαταιών και η κοινή ήττα των Περσών και των Θηβαίων από τους Αθηναίους «Ἀθηναῖοι ἀπὸ Μήδων καὶ Θηβαίων, ὅτε τἀναντία τοῖς Ἕλλησιν ἐμάχοντο». Τον πυλαγόρα των Αμφισσέων που πρότεινε την επιβολή προστίμου 50 ταλάντων στους Αθηναίους και που είπε ότι έπρεπε να αποπέμψουν τους Αθηναίους από το ιερό ως εναγείς (Αισχ. Κατά Κτησφώντος), στο θυελλώδης συμβούλιο των αμφικτιονιών, αντέκρουσε με πειστικότητα ο Αισχίνης που επέρριψε το άγος στους Αμφισσείς, οι οποίοι είχαν ανεγείρει κεραμεία επί της χώρας της αρχαίας Κίρρας, δια της οποίας κατά τον 1ο ιερό πόλεμο (γύρω στο 600 π.Χ.) είχε επιβληθεί αρά, απαγορευμένης προς κάθε σκοπούς βέβηλους χρήση αυτής, είχαν τειχίσει τον ιερό λιμένα τον «ἐξάγιστον» και «ἐπάρατον» και εισέπρατταν τέλη από αυτόν. Με μια βίαιη μάλιστα κίνηση του χεριού του δείχνοντας το καπνό που έβγαινε από τα κεραμεία, διότι η συνέλευση γίνονταν στο ύπαιθρο, παρέσυρε τους συνεδριάζοντες σε πόλεμο κατά των κεραμέων το πρωί της επομένης, όπου οι Δελφοί ηγούμενοι των αμφικτιόνων, πυρπόλησαν τα κεραμεία και κατέσκαψαν τον λιμένα. Οι Αμφισσείς αγανάκτησαν από την πράξη αυτή των Αμφικτιόνων και έστησαν ενέδρα φονεύοντας πολλούς των Δελφών κατά την επιστροφή τους.

Το νέο αυτό άγος προκάλεσε νέα σύγκληση έκτατου συνεδρίου των αμφικτιονιών στις Θερμοπύλες. Σε αυτό το συνέδριο οι Αθηναίοι δεν έστειλαν πυλάγορες διότι πείσθηκαν από τον Δημοσθένη ότι με το σχέδιο του Αισχύνου επιδιώκονταν η κατάβαση των Μακεδόνων. Το συνέδριο όμως δεν ματαιώθηκε αν και απείχαν από αυτό και οι Θηβαίοι. Επειδή όμως ο Φίλιππος ήταν απασχολημένος με πόλεμο κατά των Σκυθών και των Τριβάλλών, οι φιλιππινίζοντες αμφικτιονείς ανέθεσαν την διεξαγωγή του κατά των Αμφισσέων κηρυχθέντος ιερού πολέμου στον πρόεδρο των αμφικτιόνων Κόττυφο τον Φαρσάλλιο. Οι Αμφισσείς αντιλήφθησαν τότε ότι διέτρεχαν τον κίνδυνο να ιδούν την χώρα τους καθιερωμένη στον Απόλλωνα υποσχέθηκαν να πληρώσουν πρόστιμο για τις εναγείς πράξεις τους. Δυστυχώς για αυτούς δεν τήρησαν την υπόσχεσή τους και έτσι έδωσαν αφορμή στους Αμφικτίονες να αναθέσουν την διεξαξωγή αυτού του ιερού πολέμου αντί στον Κόττυφο στον Φίλιππο, ο οποίος στο μεταξύ είχε ελευθερωθεί από τους εκ βορρά εχθρούς του και ήταν έτοιμος να πραγματοποιήσει τα φιλόδοξα σχέδιά του και να γίνει ηγεμόνας της Ελλάδας.

Κατά την άνοιξη του 338 π.Χ. επήλθε ο Φίλιππος κατά της Άμφισσας και με ψευδείς διαδόσεις και με διάφορα στρατηγήματα και δόλου (Πολυαιν. Στρατηγήματα IV, 2, 8 ) πέτυχε να διέλθει τα στενά της Δωρίδος και να νικήσει τους Αμφισσαίους και τους συμμάχους τους κοντά στην πόλη της Άμφισσας. Η πόλη και η γύρω της χώρα καταστράφηκε και ο Φίλιππος στράφηκε προς την Ανατολή και μετά την ματαίωση των περί της ειρήνης διαπραγματεύσεων, κατέληξε στην πεδιάδα της Χαιρώνειας, όπου έγινε η γνωστή μάχη (338 π.Χ.) και που είχε ως αποτέλεσμα την ηγεμονία του Φιλίππου επί της Ελλάδας.




Πηγή: Γ.Δ. Καψάλης, Εκπαιδευτικός Σύμβουλος, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος ΙΒ, σσ. 881 - 882 & τόμος Δ, σελ. 418
_________________

Αλήθεια είναι η κατά Θεόν αίσθησις
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος Αποστολή email Επίσκεψη στην ιστοσελίδα του Συγγραφέα
ΝΕΟΦΩΤΙΣΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Πρύτανης


Εγγραφή: 12 Μάρ 2004
Δημοσιεύσεις: 18523

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Παρ Ιούλ 11, 2008 7:37 pm    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

Ένα απλό ερώτημα που καταρρίπτει όλες τις ιστοσελίδες σου:γιατί στην Αναγέννηση και το Διαφωτισμό τα θεμέλια της σκέψης των επαναστατών βρίσκονται στον αρχαιοελληνικό τρόπο ζωής,τέχνης, σκέψης;
Κανείς από αυτούς δεν ονειρευόταν το Βυζάντιο.

Ούτε και οι επαναστάτες Έλληνες στη διακήρυξη της Επιδαύρου θεωρούσαν τους εαυτούς τους απόγονους του Κωνσταντίνου και του Ηράκλειου αλλά του Μιλτιάδη και του Περικλή.Γιατί άραγε;
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος
pol
Πρύτανης


Εγγραφή: 28 Αύγ 2004
Δημοσιεύσεις: 1504

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Παρ Ιούλ 11, 2008 11:08 pm    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

Εικόνα του τρόπου ζωής των αρχαίων ελλήνων δεν έχουμε Ιωάννη κι ούτε οι της Αναγέννησης και του διαφωτισμού είχαν. Τα έργα δε, τέχνης, που "μεταφέρουν" μία εικόνα, δεν ανταποκρίνονται στην τότε πραγματικότητα της καθημερινότητας όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα με έργα τέχνης. Wink Laughing


Έλα κι ένα αρθράκι παρακάτω για να μπεις στο νόημα του τι έστι Βυζάντιον.
Κάνε μία φορά τον κόπο και μελέτησέ το. Έχεις όλο το χρόνο με το μέρος σου... Laughing Laughing


Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΡΩΜΑΝΙΑΣ / ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
Του Θωμά Φ. Δρίτσα

Ο Χριστιανικός πολιτισμός είναι ένα παραγνωρισμένο και πολλάκις υποτιμημένο κομμάτι της ιστορίας μας. Οι περισσότεροι γνωρίζουμε αρκετά για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, αγνοούμε όμως, το πως ο ελληνιστικός Χριστιανικός πολιτισμός του λεγομένου «Βυζαντίου» (=Ανατ. Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας - Ρωμανίας) αναπτύχθηκε και ποια ήταν τα επιτεύγματα του. Το άρθρο αυτό φιλοδοξεί απλά να «ακουμπήσει» αυτά τα θέματα και να μας ξυπνήσει από τον ιστορικό λήθαργο, εξετάζοντας ορισμένες μόνο όψεις του Ρωμαίικου Χριστιανικού πολιτισμού.

Ας δούμε συνοπτικά τα Ιατρικά συγγράμματα, τους ιατρούς και τα νοσοκομεία στη Χριστιανικη Ρωμανία:

-η δωδεκάτομη «Παθολογία» του εκ Τράλλεων Αλεξάνδρου όπου δίνονται λεπτομέρειες για 120 εγχειρήσεις, από τη μαστεκτομή ως την αφαίρεση ουρόλιθων

-η «Σύνοψη της Ιατρικής» των Νικήτα και Λέοντα (9ος αι.) που αναφέρεται σε χειρουργικά θέματα και εργαλεία.

-το «Ιατρικά εκκαίδεκα» του Αέτιου 16 τόμων, εκ των οποίων ο 7ος αφορά την οφθαλμολογία (φάρμακα και επεμβάσεις)

-Ο γιατρός Ιωάννης Ακτουάριος τον 14ο αι. πρώτος ανακάλυψε το παράσιτο της ταινίας, τον «τριχοκέφαλον άνισον»

-Στην Ρωμανία γίνονταν επιτυχείς εγχειρήσεις δύσκολες, όπως η εγχείρηση διαχωρισμού σιαμαίων τον 10ο αι., ενδοκυστικής λιθοτριψίας εντός της ουροδόχου κύστης (9ος αιώνας) επί του άγιου Θεοφάνη (Βίος και Εγκώμιο συμπλεκόμενον του οσίου πατρός ημών Θεοφάνους τού και Ισαακίου, γραμμένη από τον Νικηφόρο Σκευοφύλακα, που προτάσσεται στην έκδοση της Χρονογραφίας του Θεοφάνη (1), όπου αναφέρεται ότι ειδικά εργαλεία εισήλθαν στην κύστη δια της φυσικής οδού και έτριψαν τους λίθους απαλλάσσοντας τον Θεοφάνη από τη δυσουρία.

-Έχουμε επιτυχή διαχωρισμό Σιαμαίων (10ος αιώνας) (2)

-Ενδοκαυτηρίαση ουρήθρας Ισαάκιου Α’ Κομνηνού (1057-1059) όπως αναφέρει ο Μ. Γλυκάς [Coprus Scriptorum Historiae Byzantinae, 603-4)] και ο Ιωάννης Κουροπαλάτης [CSHB, 648-9]

-Στην Ρωμανία υπήρχαν από τους πρώτους αιώνες ως το 1453 σε όλες τις πόλεις (π.χ. στην Αντιόχεια του 12ου αι. υπήρχαν δύο) «ξενώνες» δηλαδή νοσοκομεία με ιατρικό προσωπικό, νοσοκόμους και χειρούργους ακόμη. Τρανό παράδειγμα, τον 12ο αι. το νοσοκομείο του Παντοκράτορα το οποίο είχε στην Κωνσταντινούπολη του 12ου αι. 5 θαλάμους, συνολικά 50 κρεβάτια και 5 επικουρικά ανά θάλαμο, 12 εκ των οποίων για τις άρρωστες γυναίκες, 8 για οφθαλμικές παθήσεις, 13 άντρες γιατροί, μία γυναίκα γιατρός, τέσσερις γυναίκες βοηθοί γιατροί, δύο γυναίκες αναπληρωματικοί βοηθοί (σ.σ. Την ίδια εποχή φραγκολατίνοι θεολόγοι, προσπαθούσαν να αποφασίσουν αν η γυναίκα είναι άνθρωπος, ενώ στην Αρχαία Ελλάδα δεν υπάρχει ούτε μία γυναίκα Ιατρός.) και 2 χειρούργοι, 11 υπηρέτες, 5 πλύντριες, 2 μάγειρους, 2 αρτοποιούς, 1 κλητήρα, 1 θερμαστή, 1 ιπποκόμο για τα άλογα των γιατρών, 1 θυρωρό, 4 σαβανωτές, 1 μυλωνά, 1 καθαριστή αποθηκών, κι έναν για να τροχίζει τα χειρουργικά εργαλεία


Ποια η προσφορά της Ρωμανίας, στην διατήρηση Ελλήνων κλασσικών και της αρχαιοελληνικής παιδείας:

«Τουλάχιστον το 75% των γνωστών σήμερα Αρχαίων Ελλήνων κλασσικών συγγραφέων μάς έγιναν γνωστοί μέσω Βυζαντινών χειρογράφων.» (3)

«Πολλά από αυτά που ξέρουμε για την αρχαιότητα, ειδικά για την ελληνική και ρωμαϊκή φιλολογία και την ρωμαϊκή νομοθεσία θα είχαν χαθεί παντοτινά, αν δεν υπήρχαν οι λόγιοι και οι αντιγραφείς της Κωνσταντινούπολης» (4)

Ο Άγγλος ιστορικός Γίββων, ο μεγάλος ιδεολογικός εχθρός της Ρωμανίας / «Βυζαντίου», αναφέρει: «Το πνεύμα του Ομήρου, του Δημοσθένους, του Αριστοτέλους, του Πλάτωνος, φώτιζε την Κωνσταντινούπολη. Οι πολυάριθμες ερμηνείες και τα σχόλια των Βυζαντινών εις τους κλασσικούς συγγραφείς δεικνύουν με πόση επιμέλεια ανεγινώσκοντο. Οι Έλληνες της Κωνσταντινουπόλεως απεκάθηραν την κοινήν γλώσσαν και ανέκτησαν την εύκολον χρήσιν της γλώσσης των προγόνων αυτών,, η οποία είναι το αριστούργημα του ανθρώπινου πνεύματος. Η γνώσις των υπέροχων διδασκάλων, οι οποίοι είχαν μαγεύσει και διδάξει το μέγιστον από τα έθνη (τους Ρωμαίους) είχε καταστή πολύ κοινή. Η Κωνσταντινούπολη περιέκλειεν εις τον περίβολον αυτής τόσην επιστήμην και τόσα βιβλία, όσα δεν υπήρχαν σε όλας μαζί τας μεγάλας χώρας της Δύσεως» (5)

Άλλοι επίσης σημειώνουν:

«Η ελληνική παιδεία, παράλληλα προς τον Χριστιανισμό και τη ρωμαϊκη κρατική παράδοση, αποτελεί ένα απο τα κύρια συστατικά στοιχεία του Βυζαντίου. (σ.σ διαβαζε: Ρωμανία) Τα αριστουργήματα της αρχαίας γραμματείας διασώθηκαν επειδή, οι βυζαντινοί γραφείς εξακολουθούσαν να τα αντιγράφουν, ιστορώντας τα μάλιστα με περίτεχνες μικρογραφίες» (6)

«Η ελληνική κουλτούρα που γνωρίζουμε είναι η ελληνική κουλτούρα που δε σταμάτησε ποτέ να κεντρίζει το ενδιαφέρον της ανώτερης τάξης της Κωνσταντινούπολης σε όλη τη διάρκεια του Μεσαίωνα. Αυτοί οι άνθρωποι ζούσαν στο κλασικό τους παρελθόν με τέτοια φυσικότητα ώστε το μεσαιωνικό Βυζάντιο (σ.σ διάβαζε: Ρωμανία) ποτέ δε γνώρισε μια Αναγέννηση. Οι Βυζαντινοί (σ.σ διάβαζε: Ρωμαίοι) ποτέ δε θεώρησαν ότι το κλασσικό τους παρελθόν είχε πεθάνει, γι’ αυτό και σπάνια επιχείρησαν συνειδητά να το αναστήσουν. Το συντηρούσαν κάθε τόσο με μια ανακάθαρση, κάπως σα τα δημόσια μνημεία που όντας διαρκώς παρόντα ανακαινίζονται κατά καιρούς σε εξάρσεις ζήλου» (7)

Jacques Bompaire, καθηγητής του Πανεπιστημίου Paris IV-Sorbonne: «Τα έργα της αρχαίας Ελλάδας, η παράδοση των αρχαίων ελλήνων διασώθηκαν και έφτασαν ως τη νεώτερη Ευρώπη, την Ευρώπη της Αναγέννησης, βασικά μέσω του Βυζαντίου. (σ.σ διάβαζε: Ρωμανίας) Αυτό οφείλεται κατά πολύ στη γλωσσική συνέχεια, αλλά και στην αδιάλειπτη δράση των αντιγραφέων, βιβλιοθηκάριων, φιλολόγων και συγγραφέων του Βυζαντίου. Χωρίς αυτούς δε θα μας είχαν απομείνει παρά ίχνη ελάχιστα μιας απέραντης κληρονομιάς. Χάρη σ’ αυτούς μάς έμειναν πολλά.»

«Η Κωνσταντίνου πόλις καταλήγει ν’ αποκαλείται Δεύτεραι Αθήναι από τον Ιω. Χορτασμένο (8 ), δάσκαλο του Μάρκου Ευγενικού, του Βησσαρίωνα, του Γεννάδιου Σχολάριου, Χρυσαί Αθήναι από τον ιστορικό της Αλώσεως Δούκα (Δούκας, XXXVIII 8: 339,13: τάς χρυσας όντως Αθηνας τας κοσμουσας τον κοσμον)» (9)

«Η βυζαντινή (σ.σ διάβαζε: Ρωμαίικη) αυτοκρατορία παρέμεινε το θεμέλιο του πολιτισμού δια μέσου των δυσχερέστερων χρόνων του βαρβαρισμού στη δυτική Ευρώπη» (10)


Ποια ήταν η εικόνα της οικονομίας στην Ρωμανία; Ποια η νομισματική της κατάσταση;

«η Κωνσταντινούπολη διατήρησε ανόθευτο το χρυσό «νόμισμα» από την εποχή του Μεγ. Κωνσταντίνου μέχρι του 1078. Στη διάρκεια αυτών των 750 χρόνων, το «νόμισμα» αποτελούσε το μοναδικό αξιόπιστο χρήμα σε όλη την Ευρώπη, αλλά και πέρα απ’ αυτήν (π.χ. στα Αραβικά χαλιφάτα). Το solidus, όπως ήταν η λατινική ονομασία του, περιείχε σταθερά 4,48 γραμμάρια χρυσού και ήταν το καθιερωμένο νόμισμα στις διεθνείς συναλλαγές, το «δολλάριο της μεσαιωνικής περιόδου», όπως σωστά έχει αποκληθεί. Οι υπηρεσίες, οι μισθοί, τα προϊόντα, οι φόροι και τα κατά καιρούς λύτρα σε εχθρούς εκφράζονταν όλα σε «νομίσματα» τα οποία είχαν σταθερή αξία επί οκτώ αιώνες. Πρόκειται για το μακροβιότερο παράδειγμα νομισματικής σταθερότητας σε ολόκληρη την Ιστορία της Ευρώπης.» (11)



Η Ρωμανία σίγουρα δεν ήταν κράτος δίχως διανόηση:

Το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης ήταν υπό την κρατική φροντίδα (σε αντίθεση με τα πανεπιστήμια της Δύσης που άρχισαν ως εκκλησιαστικά ιδρύματα), σε αυτό δεν διδάχθηκε ποτέ θεολογία, και ως την τελευταία στιγμή του Βυζαντίου ήταν ξακουστό, και πολλοί δυτικοευρωπαίοι πήγαιναν εκεί για να σπουδάσουν. «Γίνεται σήμερα γενικά αποδεκτό -κι αυτό χάρη στις εργασίες του Zachariaw von Lingenthal - ότι η Σχολή του Δικαίου της Κωνσταντινούπολης, συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στη διαμόρφωση της Σχολής Δικαίου της Bologna. Το καταστατικό αυτής της Σχολής παρουσιάζει χτυπητές ομοιότητες με το αντίστοιχο της Σχολής της Κωνσταντινούπολης· και το σημαντικότερο, οι Ιταλοί καθηγητές οικειοποιήθηκαν τη μέθοδο που χρησιμοποιούσαν οι καθηγητές της Κωνσταντινούπολης. Η επίδραση της Σχολής αυτής έγινε ακόμα περισσότερο αισθητή στις νομικές σπουδές και στη νομοθεσία της μεσημβρινής Ιταλίας και της Σικελίας.» (12)



Η προσφορά της Ρωμανίας στις τέχνες και τον πολιτισμό:

«Δυο μεγάλα ψέμματα έχουν ειπωθεί σχετικά με τη βυζαντινή ζωγραφική. Πρώτον ότι έμεινε αναλλοίωτη επί αιώνες και δεύτερον ότι εμίσησε τη ζωή και την ηδονή, προσπαθώντας να αποδώσει την ανυπαρξία» (13)

«Πάνω σ’ αυτούς τους ρυθμούς χτίζεται το ρεμπέτικο τραγούδι, του οποίου παρατηρώντας τη μελωδική γραμμή διακρίνομε καθαρά την επίδραση ή καλύτερα την προέχταση του βυζαντινού μέλους. Όχι μόνο εξετάζοντας τις κλίμακες που από το ένστιχτο των λαϊκών μουσικών διατηρούνται αναλλοίωτες, μα ακόμη παρατηρώντας τις πτώσεις, τα διαστήματα και τον τρόπο εκτέλεσης. Όλα φανερώνουν την πηγή, που δεν είναι άλλη από την αυστηρή και απέριττη εκκλησιαστική υμνωδία» (14)

Πόσοι γνωρίζουν, άραγε, πως εκτός της εκκλησιαστικής βυζαντινής ελληνικής μουσικής, στην Ρωμανία υπήρχε «κλασσική» κοσμική, μουσική, που σώζεται αυτούσια σε χειρόγραφα; Σχεδόν κανείς «λάτρης του πολιτισμού» δεν ευδόκησε στο αρχαιόπληκτο κράτος μας να ασχοληθεί μαζί της και μόνο μετά από 170 χρόνια χάρη στον Χ. Χάλαρη και τον Π. Ταμπούρη βγήκαν στην επιφάνεια τα θαυμάσια μουσικά έργα των προγόνων μας.

Να τι ανάφερε για τη Ρωμαίικη τέχνη ο κορυφαίος Άγγλος «Βυζαντινολόγος» Σερ Steven Runciman:

«Κάποιοι υποστηρίζουν ότι το Βυζάντιο δεν είχε τέχνη. Τότε αυτοί δεν πρέπει να ξέρουν τίποτε από τέχνη. Η βυζαντινή τέχνη ήταν από τις μεγαλύτερες σχολές τέχνης παγκοσμίως. Κανένας αρχαίος Έλληνας δε θα μπορούσε να χτίσει την Αγία Σοφία, αυτό απαιτούσε πολύ βαθιά τεχνική γνώση. Κάποιοι, ξέρετε, υποστηρίζουν, ότι η βυζαντινή τέχνη είναι στατική. Δεν ήταν καθόλου στατική, αλλά ήταν μια σχολή τέχνης από τις σημαντικότερες στον κόσμο, που όσο περνά ο καιρός εκτιμάται όλο και περισσότερο, κι όσοι Έλληνες διανοούμενοι σάς λένε ότι το Βυζάντιο δε δημιούργησε τίποτε, είναι τυφλοί.» (15)

Στο λόγο του, όταν πήρε το Νόμπελ λογοτεχνίας στα 1979, ο Οδ. Ελύτης ανέφερε πως ακολούθησε τη μέθοδο του Ρωμανού του Μελωδού, που δημιουργεί σε καθεμιά από τις ωδές ή τα κοντάκιά του μια νέα μορφή.

«Στις μέρες μας απομένει μόνον ένα πράγμα να μας θυμίζει την ιδιοφυϊα των Βυζαντινών: η λαμπρότητα της τέχνης τους.» (16)

«Νοιώθω το ίδιο, αν ακούσω ένα ζεϊμπέκικο, ένα ποιήμα του Ελύτη ή βυζαντινή μουσική. Υπάρχει ένα φως που ενώνει την αρχαία και την συγχρονη Ελλάδα» (17)

Μερικά ενδιαφέροντα και χαρακτηριστικά γεγονότα:
-«Είναι συνηθισμένο να θεωρούμε τον «Βυζαντινό» έναν άνθρωπο φανατικά προσηλωμένο σε δογματικές λεπτολογίες και σχολαστικότητες. Μια στατιστική για το εύρος της ενασχόλησης με τη θεολογία δείχνει πως, με χονδρικούς υπολογισμούς, η αναλογία των συγγραφέων που ασχολήθηκαν με τη θεολογία στο σύνολο των βυζαντινών λογίων δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 2/5 περίπου» (18 )

-H πρόοδος της μηχανικής των, Χριστιανών πια, Ρωμαίων ήταν τόση που υπάρχουν δεκάδες γραπτές μαρτυρίες από τον 4ο ώς τον 14ο αιώνα (π.χ. Χρυσόστομος, PG 58, 522. Θεοφάνης, 172,9¸265,3. Τζέτζης, Χιλιάδες, χιλ. 5, ιστορ. 17, στιχ. 618. Άννα Κομνηνή, Αλεξιάς, 2, 377, 16. Αρμενόπουλος, Εξάβιβλος, 2,4,28 ) για τριώροφες, τετραώροφες και πενταόροφες οικοδομές, ιδιωτικές και πολυκατοικίες. Νόμοι του 5ου αιώνα απαγόρευαν το ύψος των ιδιωτικών οικοδομών να υπερβαίνει τα 25 περίπου μέτρα.

-Στην Χριστιανική Ρωμανία πρωτάρχισε ο δημόσιος φωτισμός των πόλεων τις νύχτες. Την Κωνσταντινούπολη έκανε πρώτη πόλη του φωτός ο έπαρχός της Κύρος (19). Το ίδιο συνέβαινε και στην Αντιόχεια (20), στην Καισάρεια (21) και συνεχίστηκε καθ’ όλη την εποχή του Ρωμαίικου κράτους

-Οι γυναίκες της Ρωμανίας δε θεωρήθηκαν ανάξιες να κατέχουν το ύψιστο αξίωμα απλά επειδή ήταν γυναίκες. Τέσσερις Ρωμηές αυτοκράτειρες κυβέρνησαν μόνες τους - δίχως να έχουν σύζυγο - χωρίς να φέρει κανείς αντίρρηση λόγω του φύλου τους. Η Ζωή (914-919), η Ειρήνη (797-802), Θεοδώρα και Ζωή (1042), Θεοδώρα (1054-1056). «Συνταγματικός φραγμός δεν υπήρχε. Και στο τέλος αιτία της πτώσης της [Ειρήνης] ήταν περισσότερο η κακή της υγεία παρά το φύλο της. Ποτέ οι βασιλείες αυτές των γυναικών δε θεωρήθηκαν παράνομες» (22). Αυτά στη Δυτική Ευρώπη έγιναν μόνο μετά από 500 χρόνια, οπότε από τότε και μετά μόνον βρίσκει κανείς γυναίκες βασίλισσες. Και δεν μετρούμε και τις γυναίκες που ουσιαστικά κυβερνούσαν έχοντας κάποιον άνδρα ως ανδρεικελο μπροστά, για λόγους «δημοσίων σχέσεων». Δεν λέμε βεβαίως πως η κατάσταση της Γυναίκας, ήταν όπως σήμερα. Αλλά ο Χριστιανισμός, ανέδειξε την γυναίκα και την απελευθέρωσε από τον αρχαίο ειδωλολατρικό σοβινισμό. Ο Δημόκριτος, έλεγε: «η γυναίκα να μην εξασκείται στο ρητορικό λόγο, γιατί είναι κακό πράγμα» (23) και: «Είναι η πιο μεγάλη προσβολή για τον άντρα να κυβερνάται από γυναίκα» (24).

-Στην Κωνσταντινούπολη επί Θεοδόσιου Β΄ υπήρχαν οκτώ μεγάλα δημόσια λουτρά και 153 ιδιωτικά σε οικείες, φιλανθρωπικούς οίκους και μοναστήρια. Τα μεγαλύτερα (που είχαν ονόματα όπως Ζεύξιππος, Αχιλλεύς, Καμίνια) μπορούσαν να εξυπηρετήσουν ως και 2.000 λουόμενους. Τα ιδιωτικά λουτρά χτιζόταν ακόμη και στη στέγη των πλουσίων σπιτιών, οπότε με σωλήνες (ανεπτυγμένη υδραυλική) ανέρχονταν το προς λούσιμο νερό (25)

-Στην Χριστιανική Ρωμανία για την ασφάλεια των πολιτών κατά τη νύχτα και την δίωξη των συμμοριών συστάθηκε αστυνομικό σώμα υπό τον νυχτέπαρχο (26)

-Μεγάλο κεφαλαίο στην Ιστορία του ευρωπαϊκού πολιτισμού είναι η μεταλαμπάδευση του Ελληνικού Φωτός της Ρωμηοσύνης σε όλη την Ευρώπη από τις Ελληνίδες πριγκίπισσες που παντρεύτηκαν ξένους ευγενείς Όταν ο Όθων Β΄ παντρεύτηκε την πορφυρογέννητη πριγκίπισσα Θεοφανώ, ακολουθώντας την αποφασιστική αυτή γυναίκα, πλήθος Έλληνες από την Ανατολή και τη νότιο Ιταλία ήρθαν στο βορρά και ακολούθησαν την αυλή στην Γερμανία. Εκεί η Θεοφανώ σκανδάλισε τους κατοίκους διότι έκανε μπάνιο (Στην Κωνσταντινούπολη του 12ου αι. υπήρχαν 33 δημόσια λουτρά, και κατά μέσο όρο οι Ρωμηοί λούονταν σε αυτά 3 φορές την εβδομάδα!) και φορούσε μεταξωτά. φριχτές συνήθειες που την έστειλαν στην κόλαση (την είδε εκεί σε όραμα της μια φραγκοπαπική μοναχή!) (27). Το ίδιο ακριβώς έπαθε και η εξαδέλφη της η Μαρία Αργύρη, που έκαμε τον Πέτρο Δαμιανό να φρίξει, επειδή έφερε πιρούνια στην Βενετία. Πάντως, δεν είναι όλοι οι δυτικοί αχάριστοι, όπως ίσως να νομίζουν κάποιοι. Αρκετοί αναγνωρίζουν την προσφορά της Ρωμανίας στην εξέλιξη τους. Ιδιαίτερα οι Γερμανοί. Ο R. von Vaitzeker, τότε πρόεδρος της Γερμανίας, σε λόγο του στην Ακαδημία Αθηνών (1992), εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι «ο πολιτισμός στην Γερμανία εισήχθη από το Βυζάντιο στα τέλη του 10ου αιώνος»



*************************
Σημειώσεις

1. Theophanis Chronographia, de Boor, II, Teubner, Lipsae 1885, 23

2. G. Pentogalos-J. Lascaratos, Bulletin of the History of Medicine, 58 (1984), 99-102. L.J. Bliquez, Two lists of Greek Surgical Instruments and the State of Surgery in Byzantine Times, Symposium on Byzantine Medicine, DOP 38 (1984), 187-204

3. History of Libraries in the Western World, Michael H. Harris, Scarecrow 1995

4. J.J. Norwich, «Σύντομη Ιστορία του Βυζαντίου», εκδ Γκοβοστη, Δ’ εκδοση,1997

5. Ε. Γίββων «Παρακμή και πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας»

6. «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» της εκδοτικής Αθηνών, τομ. Ζ΄ σελ 17

7. Π. Μπράουν ο Κόσμος της Ύστερης Αρχαιότητας, 150-750 μ.Χ., εκδ. Αλεξάνδρεια

8. Ιω. Χορτασμένου, Επιστ. 44, (εκδ. H. Hunger, Wien 1969, σ. 200): τάς δευτερας Αθήνας

9. Βασιλακοπούλου, «Η ελληνική παιδεία στο Βυζάντιο», Φαινόμενα Νεοειδωλολατρίας, εκδ. Θεοδρομία, σ. 280

10. A History of Science, Cambridge 1946, p. 47

11. «Ρωμηοσύνη η Βαρβαρότητα» του οικονομολόγου Αναστ. Φιλιππίδη, για περισσότερες πληροφορίες διαβάστε: «Οικονομική Ιστορία του Βυζαντίου«, ένα ογκώδες συλλογικό έργο πού εκδίδεται ταυτόχρονα στα ελληνικά από το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας και στα αγγλικά από το Dumbarton Oaks Center του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, http://www.doaks.org/ehbvol.html

12. Η Βυζαντινή Φιλοσοφία, Β.Ν. Τατάκη, εκδ. Εταιρίας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, 1977, σ. 177

13. Γ. Τσαρούχη, «αγαθόν το εξομολογείσθαι»

14.Μάνος Χατζιδάκις, «Ο καθρέφτης και το μαχαίρι»

15. http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/runciman_interview.html, Πηγή: www.flash.gr, «Σερ Στήβεν Ράνσιμαν: Χρειαζόμαστε την πνευματική μετριοφροσύνη«, 6/11/2000, Επιμέλεια: Λαμπρινή Χ. Θωμά

16. J.J. Norwich, «Σύντομη Ιστορία του Βυζαντίου», εκδ Γκοβόστη, Δ΄ εκδοση, 1997

17. Ζακ Λακαριέρ, εφημερίδα «Τα Νέα», 12/6/2002

18. Hans-Georg Beck, Η βυζαντινή Χιλιετία, εκδ. Μορφωτικού ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, σ. 237

19 Πασχάλιον Χρονικόν, 588, 11

20. Λιβάνιος, Προς Θεοδόσιον κατά Τισαμενού, 37

21. Ευάγριος, Εκκλ. Ιστ. PG 86, 2867

22. Στ. Ράνσιμαν, Βυζαντινός πολιτισμός, εκδ. Γαλαξίας, σ. 78

23. Δημόκριτος Απ. 110

24. Δημόκριτος, Απ. 111

25. Ιωάννη Λυδού, Περί Αρχών, 186, 89

26. Βασιλικά, 6,5,2. Μαλάλας 479,8

27. Ράνσιμαν Στήβεν, «Βυζαντινός Πολιτισμός», Αθήνα, 1979 σελ 335

_________________

Αλήθεια είναι η κατά Θεόν αίσθησις
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος Αποστολή email Επίσκεψη στην ιστοσελίδα του Συγγραφέα
ΝΕΟΦΩΤΙΣΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Πρύτανης


Εγγραφή: 12 Μάρ 2004
Δημοσιεύσεις: 18523

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Σαβ Ιούλ 12, 2008 3:27 am    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

Είναι προφανές πως η στροφή από το θρησκευτικό μύθο στον ορθό λόγο και απ' το θεό στον άνθρωπο εκφράζει και τα δυο κινήματα,γι' αυτό και οι πρωτεργάτες τους,καλλιτέχνες,επιστήμονες,φιλόσοφοι,πολιτικοί,θεμελίωσαν τα έργα τους στην κλασική αρχαιότητα.Αυτά είναι κοινός τόπος στην ιστορία.





ΖΩΗ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ-ΤΡΕΧΛΗ΄, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων



Οι ανθρωπιστικές σπουδές στην Ελλάδα: ένα πολιτικό πρόβλημα

(Εισήγηση στο 30ο συνέδριο της Π.Ε.Φ., που έγινε στην Αθήνα στις 20-22 Νοεμβρίου 2003))



Για να γίνω πιο συγκεκριμένη. Η Δυτική Ευρώπη γνώρισε τρεις πνευματικές αναγεννήσεις[3]. Η πρώτη, από τα τέλη του 12ου ως τα τέλη του 13ου αιώνα, είναι ο Σχολαστικισμός, η δεύτερη, τον 16ο αιώνα, είναι η Αναγέννηση και η τρίτη, τον 18ο αιώνα, είναι ο Διαφωτισμός. Οι εκπρόσωποι και των τριών πνευματικών εκρήξεων υποστηρίζουν ότι αντλούν τις βασικές παραδοχές τους από την αρχαιοελληνική οντολογία και γνωσιοθεωρία.

Ο Σχολαστικισμός, σε μια εποχή που η Ευρώπη βγαίνει από τη βαρβαρότητα, ανακαλύπτει στον Αριστοτέλη τον ορθολογισμό, με τον οποίο επιχειρεί να κατοχυρώσει αντικειμενικά το κύρος του φορέα της γνώσης, που σε επίπεδο πολιτικό είναι ο φεουδάρχης, ενώ σε επίπεδο θρησκευτικό είναι η ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Εχθρός είναι η αταξία και όπλο είναι η ορθολογική πολιτική άρθρωση, που χαλαρώνει με την παραπλανητική παραμυθία μιας προσδωκώμενης εξωκοινωνικής, υπερβατικής ευτυχίας, την οποία απλόχερα προσφέρει στους εξαθλιωμένους πληθυσμούς ο ρωμαιοκαθολικισμός. Η Αναγέννηση είναι η εποχή ενός παγανισμού αρχαιοελληνικής έμπνευσης, που επιστρατεύεται εναντίον της μεσαιωνικής, πολιτικής και θρησκευτικής, δεσποτείας. Η Ευρώπη, αργά αλλά αποφασιστικά, επιχειρεί να οικοδομήσει ένα νέο πολιτικό σύστημα, με αφετηρία και μοχλό την εμπιστοσύνη στη δύναμη του ανθρώπου. Ο Ευρωπαϊκός Διαφωτισμός, τέλος, είναι ένα σύνθετο και πολύπλευρο πνευματικό κίνημα, που θεμελιώνεται στη μαχητική απόρριψη της μεταφυσικής, της μεταφυσικής αυθεντίας του πολιτικού δεσποτισμού από τη μια, του ιδρυματικού φορέα της ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας από την άλλη. Αυτή η απόρριψη καθίσταται δυνατή χάρη στην ανατίμηση της φύσης, η οποία είναι το αποτέλεσμα της προόδου των φυσικών επιστημών, που επέτρεψε τον παραλληλισμό μεταξύ των φυσικών νόμων και των νόμων οι οποίοι διέπουν την ανθρώπινη κοινωνία[4].

Είναι σαφές από όσα σύντομα ως τώρα περιγράψαμε ότι ο ανθρωπισμός, κυρίως στις δύο τελευταίες εκδοχές του, λειτούργησε στη Δυτική Ευρώπη ως το άλλοθι ποικίλων ανατροπών, πολιτικού κυρίως χαρακτήρα. Ο ανθρωπισμός υπήρξε έτσι κάτι πολύ περισσότερο από απλός διαμορφωτικός παράγοντας. απέκτησε τη διάσταση του μυθικού, με όλο το συμβολικό φορτίο που κάτι τέτοιο συνεπάγεται. Φυσικά, η Αρχαία Ελλάδα έγινε μέρος των αποσκευών κάθε πνευματικού ανθρώπου: μελετήθηκαν οι κλασικοί συγγραφείς, τυπώθηκαν και μεταφράστηκαν κλασικά έργα, οι ιδέες του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη επηρέασαν βαθύτατα τον στοχασμό. Αναφέρω χαρακτηριστικά: το 1397 στη Φλωρεντία έγινε η πρώτη ορθή διδασκαλία των ελληνικών από τον διπλωμάτη Μανουήλ Χρυσολωρά, ενώ περισσότερο από εκατό χρόνια πριν τα ελληνικά διδάσκονταν πολύ βορειότερα, στην Οξφόρδη. Το 1516 ο Έρασμος δημοσίευσε την ελληνική του έκδοση της Καινής Διαθήκης, ενώ ο Ερρίκος 8ος δημιούργησε τη Βασιλική Έδρα των Ελληνικών στην Οξφόρδη το 1546. Όλα όμως αυτά, όχι μόνο επειδή το αρχαιοελληνικό ιδεώδες είναι εν γένει αξιομίμητο, αλλά επειδή ήταν αξιομίμητο σε εκείνες τις συγκεκριμένες περιόδους, καθώς εν τέλει προσφερόταν ως το πιο κατάλληλο όπλο στην πολεμική εναντίον της παραδοσιακής θεολογικής κοσμοαντίληψης, καθώς ακόμα μπορούσε να αποτελέσει ένα αποτελεσματικό, κανονιστικό, αντιστάθμισμα στον σκεπτικισμό και στον μηδενισμό που είχαν αρχίσει να καλύπτουν τον κενό χώρο από την υποχώρηση της παραδοσιακής θεολογίας. Ο αρχαιοελληνικός μύθος, και το πολιτικό παράδειγμα που εκείνος προσέφερε, στήριξε επίσης την ανερχόμενη αστική τάξη και την βοήθησε να εμπεδώσει ιστορικά την αυτοσυνειδησία της. Θυμίζω εδώ την εκτίμηση που εκδηλώθηκε για την αρχαιοελληνική δημοκρατία στα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης.

Όσο για τον 19ο αιώνα, στράφηκε και αυτός στην Αρχαία Ελλάδα, αλλά με τη νοσταλγική, ειδυλλιακή εκείνη ματιά, με την οποία στρέφεται κανείς προς έναν χαμένο παράδεισο. Και, προς Θεού, η Ελλάδα δεν υπήρξε παράδεισος. Δεν θα επιχειρηματολογήσω γι’ αυτό. Το έχουν, νομίζω, επαρκώς αποδείξει η Jacqueline de Romilly, με το έργο της Προβλήματα της αρχαίας ελληνικής δημοκρατίας[5], η Claude Mossé, με το έργο της Ιστορία μιας δημοκρατίας[6] και ο Pierre Vidal-Naquet, στον Μαύρο κυνηγό[7].

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
TMHMA ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ
ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΔΑΙΣΙΑΣ


Κλασσική και ελληνιστική περίοδος


Κατά την κλασσική και την ελληνιστική περίοδο οι Έλληνες προήγαγαν σημαντικά τη Γεωμετρία, τα Μαθηματικά, την Αστρονομία, τη Χαρτογραφία, αλλά και την εφαρμοσμένη Τοπογραφία, προετοιμάζοντας την εποχή ακμής της Τοπογραφίας που ήταν η Ρωμαϊκή περίοδος. Οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν διάφορα απλά τοπογραφικά όργανα: Τον αστέρα για τη χάραξη ορθών γωνιών, σχοινιά για τη μέτρηση μηκών και σταδίες για τη διευκόλυνση προσδιορισμού υψομετρικών διαφορών. Χρησιμοποιούσαν επίσης τον αστρολάβο για αστρονομικές μετρήσεις. Την περίοδο αυτή ο Ερατοσθένης, που θεωρείται ο πρώτος Γεωδαίτης και θεμελιωτής της Γεωδαισίας, προσδιόρισε το μήκος της περιμέτρου της Γης με τη μέτρηση του πλάτους μεταξύ Αλεξάνδρειας και Ασσουάν. Έναν αιώνα περίπου αργότερα, ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς συνέγραψε το κορυφαίο τοπογραφικό σύγγραμμα του αρχαίου κόσμου που περιγράφει διάφορα τοπογραφικά όργανα (μεταξύ των οποίων τη Διόπτρα - πρόδρομο των σημερινών θεοδολίχων, ένα όργανο προσδιορισμού υψομετρικών διαφορών με βάση τη στάθμη νερού που ηρεμεί, το Οδόμετρο και το Δρομόμετρο για μετρήσεις μεγάλων αποστάσεων σε ξηρά και θάλασσα αντίστοιχα) και μεθόδους μετρήσεων και υπολογισμών. Την ίδια περίπου εποχή ο Πτολεμαίος συντάσσει στη Γεωγραφική Υφήγηση τους χάρτες του γνωστού τότε κόσμου.



ΠΙΣΩ


--------------------------------------------------------------------------------



Ρωμαϊκή περίοδος


Σε αντίθεση με τους Έλληνες, οι Ρωμαίοι δεν ενδιαφέρονταν για θεωρητικές μελέτες, αλλά για πρακτικές εφαρμογές. Οι Ρωμαίοι δε δημιούργησαν νέα τοπογραφικά όργανα, ούτε πρόσθεσαν σημαντικά στοιχεία στο θεωρητικό υπόβαθρο της Τοπογραφίας. Όμως κατά τη ρωμαϊκή περίοδο οι τοπογραφικές μετρήσεις συστηματοποιήθηκαν και αποτέλεσαν μέρος της ρωμαϊκής πρακτικής για στρατιωτικούς και πολιτικούς σκοπούς, αλλά και για την καλύτερη οργάνωση της Αυτοκρατορίας. Ουσιαστικά κατά τη ρωμαϊκή περίοδο δημιουργήθηκε το επάγγελμα του Τοπογράφου που απολάμβανε τιμής και υπολήψεως. Οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν για τις μετρήσεις τα απλά τοπογραφικά όργανα των Ελλήνων και Αιγυπτίων με κάποιες βελτιώσεις: Σχοινιά, μετρητικές ράβδους και μπρούτζινα διαστημόμετρα για τη μέτρηση μηκών, την “groma” για τη χάραξη ορθών γωνιών και το χωροβάτη (chorobates) για τη μέτρηση υψομετρικών διαφορών.



Ο καλύτερος μάρτυρας της ακμής της Τοπογραφίας μέχρι τα ελληνικά και τα ρωμαϊκά χρόνια είναι το πλήθος των οικοδομημάτων, των μνημειακών κτιρίων, των δρόμων, των καναλιών, των υδραγωγείων και του πλήθους των τεχνικών έργων που διατηρήθηκαν μέχρι σήμερα ή τμήματά τους ανακαλύφθηκαν από την ανασκαφική σκαπάνη.



ΠΙΣΩ


--------------------------------------------------------------------------------


Στην Ευρώπη του Μεσαίωνα


Μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, η Γεωδαισία και η Τοπογραφία, όπως και οι άλλες επιστήμες, εκτίθενται στις έντονες επιδράσεις της Θεολογίας. Κατά το διάστημα από τον 3ο μ.Χ. αιώνα μέχρι τα μέσα του 14ου αιώνα, τίποτε το ιδιαίτερα σημαντικό για την επιστήμη της Τοπογραφίας δε συμβαίνει στην Ευρώπη και το Βυζάντιο. Φαίνεται ότι η μεγάλη άνθηση της ρωμαϊκής κυρίως εποχής είχε φέρει την Τοπογραφία σε πολύ προχωρημένο σημείο. Ακόμη το φεουδαρχικό σύστημα που ίσχυε στην Ευρώπη δε χρειαζόταν ιδιαίτερες τοπογραφικές μετρήσεις και δεν έδινε κίνητρα για ανάπτυξη της Τοπογραφίας: Οι ιδιοκτησίες της γης ήταν τόσο μεγάλες που για να καθορίσει κανείς τα όριά τους μπορούσε μόνο να χρησιμοποιήσει απλή περιγραφή και τα κατάλληλα τοπωνύμια. Έτσι, τα υπάρχοντα όργανα και οι μέθοδοι μέτρησης και υπολογισμού ήταν επαρκή και κάλυπταν τις ανάγκες για τους επόμενους αιώνες. Δε συνέβαινε το ίδιο όμως στον υπόλοιπο κόσμο.



Ο Κοσμάς ο Ινδοπλεύστης στο έργο του “Χριστιανική Τοπογραφία του Σύμπαντος”, διαβεβαιώνει ότι η Γη είναι επίπεδη και ότι νυχτώνει όταν ο Ήλιος κρύβεται πίσω από ένα μεγάλο βουνό που βρίσκεται στα όρια του Σύμπαντος. Αντίθετα όλα τα κείμενα που αναφέρουν ότι η Γη είναι σφαιρική και αποτελεί μόλις ένα μικρό κομμάτι του Σύμπαντος, χαρακτηρίζονται παράνομα, επειδή μειώνουν το λυτρωτικό έργο του Χριστού σ’ ένα τόσο μικρό κόσμο.




Αναφέρεις,επίσης,κείμενα του βυζαντινολόγου Runciman,o οποίος δεν μπορεί να είναι αντικειμενικός,όχι μόνο επειδή είναι ορθόδοξος,αλλά από αυτά που λέει:Εγώ, προσωπικά, πιστεύω ότι ορισμένα βυζαντινά
ψηφιδωτά είναι πολύ πιο υπέροχα από όλα τα αρχαία αγάλματα της κλασικής
εποχής. Εχει γίνει πολύς θόρυβος περί των Ελγινείων μαρμάρων. Δεν μου
προκαλούν πολύ θαυμασμό· θα προτιμούσα πιο παλαιά έργα τέχνης, όπως
π.χ. οι «Κόρες». Δεν θα επιθυμούσα ποτέ μου να είχα αγάλματα ρεαλιστικού
τύπου, εντελώς «ανθρώπινα». Θα με συνέρπαζε εάν είχαν μια πνευματική
διάσταση, όπως οι τόσο εκφραστικές «εξπρεσιονιστικές» βυζαντινές
δημιουργίες που είναι μοναδικές και σχεδόν ανεπανάληπτες. Κάτι το οποίο
συνέβη κατά τη διάρκεια της ζωής μου είναι η εκτίμηση των διαφόρων
βυζαντινών τεχνών και η μείωση της αποκλειστικής συγκεντρώσεως στην
τέχνη του Χρυσού Αιώνος της Αθήνας.
(Συνέντευξη στην "Καθημερινή")

Διάβασε τώρα και τι λέει ο ΓιανναράςSadΣχεδίασμα Εισαγωγής στη Φιλοσοφία,σελ.365)"...σε κάθε έκφραση της αρχαίας ελληνικής τέχνης γίνεται φανερό ότι ο καλλιτέχνης δεν αποβλέπει στην πιστή αναπαράσταση του φυσικού προτύπου...αλλά σ' εκείνο το είδος της απεικόνισης που επιτρέπει την άμεση θέα του λόγου ή της ουσίας του πράγματος".Τώρα,βέβαια,εσύ μπορεί να προτιμάς τον Runciman αλλά δεν είναι και η μοναδική αυθεντία στον ορθόδοξο χώρο.Υπάρχουν κι άλλες όπως βλέπεις.




Και κάτι άλλο:"Ακολουθεί απόσπασμα από συνέντευξη του κ. ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ στο περιοδικό:

Ποιος άραγε είναι πε­ρισσότερο αρμόδιος να μιλήσει για την επιστήμη της αρχαιότη­τας, ένας ιστορικός χω­ρίς επιστημονική παι­δεία ή ένας ανιστόρη­τος φυσικός επιστήμο­νας;

θέσαμε τα ερωτήματα μας στον αστροφυσικό Στράτο Θεοδοσίου, αναπληρωτή κα­θηγητή στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και συγγραφέα (συνήθως μαζί με τον Μάνο Δανέζη) πολλών αξιόλογων βιβλίων, στα οποία πρωταγωνιστικό κύριοι εισηγητές του ήταν οι Πυθαγόρειοι και ο Αρίσταρχος ο Σάμιος ήδη από τον 3ο π.Χ. αιώνα και όχι βέβαια οι νεότεροι Δυτικοί αστρονόμοι. Ωστόσο, το κοσμολογικό πρόβλημα δεν είναι ακόμα λυμένο. Η σύγκρουση κο­σμολογικών ιδεών συνεχίζε­ται μέχρι σήμερα και οι βα­σικές αστρονομικές μας γνώ­σεις, καθώς και οτι θεμελια­κές γνώσεις μας της σύγχρο­νης Φυσικής βασίζονται στις απόψεις των ανεπανάλη­πτων προσωκρατικών φιλο­σόφων, η επιστημονική σκέ­ψη των οποίων είναι ζώντα ρόλο έχει η ιστορία των επι­στημονικών ιδεών.


— Μεγάλο μέρος του βι­βλίου σας Η εκθρόνιση της Γης επικεντρώνεται στην ε­ξέλιξη των κοομολογικών και αστρονομικών αντιλή­ψεων των αρχαίων Ελλή­νων. Με βάση τα όσα γνω­ρίζουμε σήμερα, ύστερα α­πό 2 χιλιετίες εντατικών ε­ρευνών, πόσο έχει συμβά­λει η αρχαία ελληνική επι­στήμη στη διαμόρφωση της σύγχρονης επιστήμης;

«Η εκθρόνιση της Γης ου­σιαστικά παρουσιάζει τη δια­πάλη των δύο κύριων συστη­μάτων εξήγησης του Κό­σμου, του γεωκεντρικού και του ηλιοκεντρικού. Αυτή η διαπάλη αποτέλεσε μια επι­στημονική διαμάχη η οποία είχε, ταυτόχρονα, τεράστιες θρησκευτικές, κοινωνικές, φιλοσοφικές αλλά και πολι­τικές προεκτάσεις. Σήμερα βέβαια ακολουθούμε το ηλιοκεντρικό σύστημα, που νή μέχρι σήμερα».

— Δεδομένων των πενι­χρών παρατηρησιακών μέ­σων που διέθεταν οι αστρο­νόμοι και οι κοσμολόγοι της ελληνιστικής περιόδου, πώς εξηγεί ένας σύγχρονος αστροφυσικός τον πλούτο και την ακρίβεια των Θεω­ρητικών κατακτήσεων της «αρχαίας» επιστήμης;

«Η ιστορία της αστρονο­μίας Θεωρεί -βάσει βέβαια των όσων γνωρίζουμε σήμε­ρα- ότι οι αστρονόμοτ και οι κοσμολόγοι της ελληνιστι­κής περιόδου διέθεταν πενι­χρά παρατηρησιακά μέσα. Ωστόσο και καλές παρατηρή­σεις έκαναν και προχώρησαν κατά πολύ τη θεωρητική έ­ρευνα. Οι καλές αστρικές παρατηρήσεις τους δείχνουν ότι είχαν κάποια υποβοηθη­τικά όργανα και ήξεραν να τα χρησιμοποιούν. Εκεί ό­μως που διέπρεψαν ήταν στις ενορατικές ή, αν προτι­μάτε, στις θεωρητικές κατά κτήσεις τους στο χώρο τόσο της αστρονομίας όσο και των άλλων θετικών επιστημών.

Συνέλαβαν την έννοια του απείρου και τη θεωρία της βιολογικής εξέλιξης (Αναξί­μανδρος), την αέναη μεταβο­λή των όντων και της ύλης (Ηράκλειτος), την απειρία των Κόσμων (Μητρόδωρος, Επί­κουρος), τη δομή του ατόμου (Λεύκιππος, Δημόκριτος), την επ’ άπειρον διαιρετότητα της ύλης (Αναξαγόρας)· καθώς και κοσμολογικά μοντέλα που μας οδηγούν ακόμα και σε σύγχρονες θεωρίες της αστρο­φυσικής, όπως η πληθωριστι­κή θεωρία».

— Ο διάσημος Ιταλός ιστο­ρικός της επιστήμης Lucio Russo στο βιβλίο του Η Λη­σμονημένη επανάσταση υποστηρίζει, με πλήθος επι­χειρημάτων, την «αιρετική» άποψη ότι η νεότερη επιστή­μη δεν γεννήθηκε στη Λύση κατά τον 17ο αιώνα αλλά, α­ντίθετα, στη Μεγάλη Ελλά­δα των ελληνιστικών χρό­νων, τον 3ο αιώνα π.Χ. Αν αυτό αληθεύει, πώς εξηγεί­ται μια τόσο εξόφθαλμη πα­ραχάραξη της αλήθειας σχε­τικά με την ιστορία της επι­στήμης; Και γιατί εμείς οι Έλληνες την αποδεχόμαστε αδιαμαρτύρητα και την υιο­θετούμε επίσημα στα διδα­κτικά μας βιβλία;

«Όχι μόνο ο Lucio Russo αλλά και εμείς σε όλα τα βι­βλία μας υποστηρίζουμε ότι η πραγματική επανάσταση ιης επιστήμης δεν έγινε στη Δύ­ση κατά τον 17ο αιώνα, αλλά άρχισε στην Ιωνία τον 6ο αιώ­να π.Χ., τότε που διαχωρίστη­κε ο μύθος από τον λόγο, και ολοκληρώθηκε κατά τους ελ­ληνιστικούς χρόνους, τον 3ο αιώνα π.Χ. Αυτή η επανάστα­ση, όμως, δεν είχε συνέχεια ούτε από τη στρατοκρατική Ρώμη ούτε από το θεοκρατικό Βυζάντιο. Μη σας πω δε, ότι δεν είναι λησμονημένη επα­νάσταση, αλλά ότι “έπρεπε” να λησμονηθεί! Πώς αλλιώς θα καρπίονονταν τις επιστημο­νικές επιτεύξεις του αρχαίου ελληνικού πνεύματος οι λο­γοκλόποι και οι αντιγραφείς του; Στη Δύση, κατά τον 17ο αιώνα, έγινε απλώς μια ρήξη των λογίων προς τις ασφυκτι­κές απόψεις του αριστοτελισμού.

Μάλιστα, για να ακριβολο­γούμε, η πραγματική επανά­σταση στην επιστήμη και την τεχνολογία, όπως ακριβώς τις εννοούμε σήμερα, έγινε μόνο κατά τον 19ο αιώνα.

Όσον αφορά την παραχάραξη της αλήθειας, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι πρώτοι κα­θηγητές στο ελεύθερο ελλη­νικό κράτος ήταν εξ Εσπερίας ορμώμενοι. Αυτά σπούδασαν, αυτά δίδαξαν, αυτά έμαθαν οι επίγονοι και μαθητές τους και αυτά οι ίδιοι συνέχισαν να δι­δάσκουν. Σήμερα, τα πάντα έ­χουν αλλάξει και σε μας έ­γκειται να δείξουμε την αλή­θεια στην ιστορία της επιστή­μης και να περάσει αυτή η α­λήθεια στα διδακτικά μας βι­βλία. Από ποιους περιμένου­με να το κάνουν, από τους γεί­τονες μας;».

— Γιατί όμως, κατά τη γνώ­μη σας, αυτή η μεγάλη ελ­ληνιστική επανάσταση στον χώρο των θετικών επιστημών δεν βρήκε ισάξιους συνεχι­στές στη Ρώμη, το Βυζάντιο και τον Μεσαιωνικό Δυτικό πολιτισμό; Κοντολογίς, για­τί χρειάστηκαν πάνω από2.000 χρόνια για να «ανακα­λύψουν» εκ νέου τις μεθοδο­λογικές αρχές και τις τεχνο­λογικές δυνατότητες της ελ­ληνιστικής επιστήμης;

«Είναι αδιαμφισβήτητο γε­γονός ότι η μεγάλη ελληνιστι­κή επανάσταση στο χώρο των θετικών επιστημών δεν βρήκε ισάξιους συνεχιστές στη Ρώ­μη, το Βυζάντιο και τον Με­σαιωνικό Δυτικό πολιτισμό για διάφορους λόγους. Το πρακτικό και στρατοκρατικό πνεύμα της Ρώμης δεν ενδια­φερόταν για τα επιτεύγματα της επιστήμης αλλά για βρα­χυπρόθεσμα τεχνικά αποτελέ­σματα,. Αυτό πάει να πει ότι α­πομακρύνθηκε από τη βασική έρευνα, που είναι ο αρωγός της τεχνολογίας. Το ίδιο λά­θος κάνει σήμερα η σύγχρονη Ελλάδα, αλλά ποιος ακούει…

Το Βυζάντιο, στην προσπά­θεια του ενιαίου θρησκευτικού δόγματος, εξαφάνισε τις Σχο­λές, τους ιδιοφυείς δασκάλους και τα ελεύθερα πνεύματα. Επόμενο ήταν η θετική γνώ­ση να λησμονηθεί, ενώ αντί­θετα άκμασαν οι θεολογικές σπουδές. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπήρξαν και στιβαροί λόγιοι που κράτησαν αναμμέ­νη τη δάδα των θετικών επι­στημών -μια έρευνα που αυτή την περίοδο μας απασχολεί ι­διαίτερα.

Τέλος, ο Μεσαιωνικός Δυτι­κός πολιτισμός, απορροφημέ­νος και δοσμένος στην αριστο­τελική αυθεντία, δεν καλ­λιέργησε ούτε την αυτενέργεια ούτε την παραγωγική έρευνα. Έτσι, πέρασαν περίπου 20 αιώ­νες. .. Αλλά ευτυχώς οι αρχαί­οι Έλληνες ήταν πάλι εκεί. Οι Δυτικοί γνώρισαν, κυρίως από τις αραβικές μεταφράσεις τους, την αρχαιοελληνική ε­πιστημονική σκέψη και μ’ αυ­τήν ως αφετηρία θεμελίωσαν ότι σήμερα αποκαλούμε “ευ­ρωπαϊκό” πολιτισμό».




Και κάτι για τη μουσική,για να χορέψεις καλά Laughing

Παγκοσμίως, πλην δυτικής Ασίας, οι αντίστοιχες αυτές κλίμακες αποκαλούνται με τα αληθινά τους ονόματα όπως Δωρική, ιωνική, λυδική, φρυγική, υποδωρική, μυξολυόική, αιολική, κ.ά (DORIAN ,EOLIC etc. etc).

Διαπίστωση τρίτη απίστευτη κι όμως αληθινή: Στο σύνολο σχεδόν των Μουσικών Γυμνασίων της χώρας στον τομέα της Ελληνικής Μουσικής διδάσκεται το κατ' εξοχήν τουρκικό έγχορδο μουσικό όργανο σάζι, αντί του ελληνικού ταμπουρά (θαμπούρα, τρίχορδο ή κακώς λεγόμενο μπουζούκι), όπως προβλέπει το διδακτέο πρόγραμμα, όταν σε καμία επαρχία της Ελλάδος δεν παίζεται το σάζι, όπως και σε καμία επαρχία της Τουρκίας δεν παίζεται ο ταμπουράς. Για το απαράδεκτο αυτό γεγονός απ' όσο γνωρίζουμε, δεν υπήρξε μέχρι στιγμής καμιά σοβαρή καταγγελία. Οι Έλληνες, όχι μόνον εφηύραν, ερεύνησαν επιστημονικά, συστηματοποίησαν και χρησιμοποίησαν τις μουσικές αυτές κλίμακες, τουλάχιστον από τον 7° αιώνα, αλλά επί πλέον αποφάνθηκαν και για το ήθος των κλιμάκων αυτών.

Οι ειδήμονες γνωρίζουν ότι, οι άλλοι λαοί όπως οι Άραβες, οι Τούρκοι, οι Αιγύπτιοι κ.ά. πολλούς αιώνες αργότερα δεν γνώριζαν τίποτα σχετικό. Η γνώση των ιστορικών αυτών δεδομένων και ο ανάλογος σεβασμός οδήγησαν τους Ευρωπαίους αναμφισβήτητα στην χρήση από μέρους τους της ελληνικής ορολογίας των κλιμάκων αυτών. Όσο όμως η στάση αυτή των Ευρωπαίων, των Αμερικανών ή των Αυστραλών δεν χρήζει καμιάς εξηγήσεως, τόσο η στάση των νεοελλήνων την απαιτεί κατηγορηματικά. Επιπρόσθετα, επιτείνεται το πρόβλημα και από το γεγονός ότι, η αντιστοιχία των κλιμάκων μας με τις αραβο-περσο-τουρκικές απορρίπτεται πλέον επιστημονικά, λόγω της σημαντικής διαφοράς των μουσικών τους διαστημάτων. Ενώ, οι Τούρκοι λόγου χάριν, χρησιμοποιούν ακόμα και σήμερα τα διαστήματα του Πυθαγόρα - όπως αποφαίνεται ο Νίκος Κηπουρός σε σχετική μελέτη του, η οποία δημοσιεύτηκε το 1985 -οι Έλληνες διαφοροποίησαν σημαντικά τα διαστήματα των κλιμάκων τους. (Για τους ειδήμονες: διαμορφώνοντας τα περισσότερο προς το σκληρό χρώμα). Η τάση αυτή εξηγείται αρκούντως από το ένστικτο της τηρήσεως των αποστάσεων, το οποίο διαθέτουν όλοι οι λαοί και ίσως σε μεγαλύτερο βαθμό οι Έλληνες. Ένστικτο το οποίο είναι το κατ' εξοχήν αντίδοτο σε κάθε είδος ισοπέδωσης και το οποίο απώλεσαν σε σημαντικό βαθμό οι νεοέλληνες. Τέλος πάντων, το ερώτημα το οποίο μας απασχολεί εδώ, είναι το γιατί, πότε και πώς προέκυψε η χρήση των αλλότριων ονομάτων γι' αυτά τα στοιχεία του μεγάλου μουσικού πολιτισμού μας, όταν αυτά εξακριβωμένα είναι ελληνικά. Οι Βυζαντινοί δεν ήθελαν με τίποτα ν' ακούγονται τα ελληνικά ονόματα δωρική, λυδική ή αιολική κλίμακα. Επειδή όμως έπρεπε υποχρεωτικά να χρησιμοποιήσουν τις κλίμακες αυτές, αφού ήταν αδύνατον να εφευρεθούν καινούριες, κάτι το οποίο δεν συνέβη ακόμα μέχρι την σήμερον, εφήρμοσαν την τακτική «και η πίτα ολόκληρη και ο σκύλος χορτάτος». Απλώς ο Δώριος, Αιολικός και οι λοιποί τρόποι, όπως λέγονται αλλιώς οι κλίμακες, βαφτίστηκαν σε ήχο πρώτο, ήχο δεύτερο, ήχο πλάγιο πρώτο, κλπ. Όσο για τα αραβο-περσο-τουρκικά ονόματα, είναι γνωστόν ότι, τα μουσικά διαστήματα των λαών αυτών βασίστηκαν, κατά κύριο λόγο, στα αρχαιοελληνικά. Ειδικά δε, μετά την εποχή του Μ. Αλεξάνδρου «και Περσών και Σουσιανών και Γεδρωσιανών παίδες τας Ευριπίδου και Σοφοκλέους τραγωδίας ήδον» (Πλούταρχος).

(Σταύρος Βασδέκης,καθηγητής παραδοσιακής μουσικής στο ΕΦΕΘ Αλεξανδρούπολης).



Επίσης για την υπερίσχυση των αρχαίων σε τεχνολογική πρωτοτυπία,ρίξε και μια ματιά στο http://www.aet.com.gr/grindex.html




Και τώρα ένα ξεκάθαρο χαστούκι στην προπαγάνδα και τα ασύστολα ψεύδη στα οποία έχεις χωθεί:αναφέρεις κάποιον Αέτιο.Να,λοιπόν,η προσφορά του...

Αέτιος (6ος αι.μ. Χ. )
Μετά τον Γαληνό, η πρόοδος της θεραπευτικής επιβραδύνεται, διότι οι θεράποντες ιατροί και συγγραφείς αρκούνται σε παλαιότερα ιατρικά έργα, τα οποία αντέγραφαν.

Όπως ο Ορειβάσιος έτσι και ο Αέτιος ο Αμιδηνός (6ος μ. Χ. αιών), στον 13ο Λόγο του αντέγραψε με ελάχιστες τροποποιήσεις τα "Αλεξιφάρμακα" του Νίκανδρου του Κολοφώνιου (2ος π. Χ. αιών), όπου περιγράφονται αντίδοτα δηλητηρίων.


Πηγή:Άρθρο Τα φάρμακα στην αρχαία Ελλάδα: Ε. Σκαλτσά Επίκουρη Καθηγήτρια - Τομέας Φαρμακογνωσίας, Τμήμα Φαρμακευτικής, Πανεπιστημιόπολις, Ζωγράφου, Αθήνα, 157 71.


--------------------------------------------------------------------------------



Είπες τίποτα;


Κοίτα κι έναν αλφαβητικό κατάλογο μαθηματικών και φιλοσόφων.Με μια πρόχειρη ματιά θα δεις ποιοι είναι περισσότεροι,οι αρχαίοι ή οι βυζαντινοί,και με μια δεύτερη ποιοι ήταν οι πιο πρωτότυποι.Ύστερα θα διαπιστώσεις ότι οι περισσότεροι ήταν και οι πιο πρωτότυποι.


http://grmath4.phpnet.us/mathimatikoi_astro.htm




--------------------------------------------------------------------------------
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος
pol
Πρύτανης


Εγγραφή: 28 Αύγ 2004
Δημοσιεύσεις: 1504

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Σαβ Ιούλ 12, 2008 1:22 pm    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

Δεν μελέτησες το κείμενο Ιωάννη και με λυπείς. Εγώ για να μορφωθείς το ανάρτησα όχι για να φιγουράρει στο φορουμ... Sad

Παράθεση:
Αναφέρεις,επίσης,κείμενα του βυζαντινολόγου Runciman,o οποίος δεν μπορεί να είναι αντικειμενικός,όχι μόνο επειδή είναι ορθόδοξος


Laughing Laughing Laughing

Δηλαδή κάθε αρχαιολάτρης όταν αναφέρεται στα αρχαία χρόνια, δεν είναι αντικειμενικός;

Laughing Laughing Laughing
_________________

Αλήθεια είναι η κατά Θεόν αίσθησις
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος Αποστολή email Επίσκεψη στην ιστοσελίδα του Συγγραφέα
ΝΕΟΦΩΤΙΣΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Πρύτανης


Εγγραφή: 12 Μάρ 2004
Δημοσιεύσεις: 18523

ΔημοσίευσηΔημοσιεύθηκε: Σαβ Ιούλ 12, 2008 3:23 pm    Θέμα δημοσίευσης: Απάντηση με Συμπερίληψη

Κι εγώ για να μορφωθείς τα έφερα,για να δεις την πληθωρικότητα της ελληνικής επιστήμης σε σχέση με κάποιες λαμπρές εξαιρέσεις της ανατολικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.


Για τον Runciman σου είπα.Αν είναι αυτός αυθεντία,υπάρχουν και άλλοι που διαφωνούν μαζί του,οι οποίοι είναι και αυθεντίες και ορθόδοξοι όπως κι εκείνος.Άρα δεν έχει το αλάθητο στις εκτιμήσεις του.


Για τους αρχαιολάτρες που αναφέρονται στην αρχαιότητα ισχύει το ίδιο.Μόνο που εγώ δεν αντέγραψα και επικόλλησα κείμενα από αυτούς,αν το παρατήρησες.
Επιστροφή στην κορυφή
Επισκόπηση του προφίλ των χρηστών Αποστολή προσωπικού μηνύματος
Επισκόπηση όλων των Δημοσιεύσεων που έγιναν πριν από:   
Δημοσίευση νέας  Θ.Ενότητας   Απάντηση στη Θ.Ενότητα    www.filosofia.gr Αρχική σελίδα -> Φιλοσοφικοί Προβληματισμοί Όλες οι Ώρες είναι GMT + 2 Ώρες
Μετάβαση στη σελίδα Προηγούμενο  1, 2, 3, 4, 5, 6  Επόμενο
Σελίδα 4 από 6

 
Μετάβαση στη:  
Δεν μπορείτε να δημοσιεύσετε νέο Θέμα σ' αυτή τη Δ.Συζήτηση
Δεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης
Δεν μπορείτε να επεξεργασθείτε τις δημοσιεύσεις σας σ' αυτή τη Δ.Συζήτηση
Δεν μπορείτε να διαγράψετε τις δημοσιεύσεις σας σ' αυτή τη Δ.Συζήτηση
Δεν έχετε δικαίωμα ψήφου στα δημοψηφίσματα αυτής της Δ.Συζήτησης





Μηχανισμός forum: PHPBB

© filosofia.gr - Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του.

Υλοποίηση, Φιλοξενία: Hyper Center