Φιλοσοφίες ζωής. Από την θεωρία στην πράξη.

[steppenwolf]

Ένα σοβαρό πρόβλημα που συναντώ ως επί το πλείστον στην σύγχρονη φιλοσοφία, είναι η επικέντρωση της στις θεωρητικές προσεγγίσεις των ζητημάτων που πραγματεύεται και η έλλειψη δυνατότητας χρηστικότητας της στην καθημερινή ζωή.
Αυτή είναι σαφώς μια υποκειμενική μου άποψη, ωστόσο θα προσπαθήσω να αποσαφηνίσω τι εννοώ.

Διαβάζοντας κανείς κάποιους αρχαίους φιλοσόφους , π.χ. τον Επίκτητο, θα δει συγκεκριμένες προτάσεις δράσης.
Ο Επίκτητος επιχειρηματολογεί πάνω σε κάποιες απόψεις του (θεωρία) και παράλληλα περνά στην πρόταση δράσης (πρακτική). Αυτό στην δική μου αντίληψη περιγράφεται ως ''φιλοσοφία ζωής''. Προτάσεις πως να προσαεγγίζεις την ζωή, προτάσεις δράσης στην καθημερινότητα και αιτιολόγηση τους - επιχειρηματολογία απόδειξης οτι είναι ορθές.

Αντιθετα, στην φιλοσοφία των τελευταίων αιώνων απουσιάζουν τέτοια παραδείγματα.
Ρίχνοντας μια ματιά στον Χέγκελ, στον Τζέιμς, στον Χαιντεγκερ, θα βρει κανείς θεωρία και μόνο. Ενδιαφέρουσα μεν θεωρία, εξάσκηση της σκέψης και της λογικής, αποξενωμένη όμως από την ζωή. Θεωρία χωρίς χρηστικότητα θατολμήσω να πω.
Καταφεύγοντας λοιπόν στον Όσσο τον Γκουρτζίεφ ή τους μετακαστανεντικούς βλέπεις την πράξη, την χρηστικότητα, τις προτάσεις δράσης στην καθημερινότητα, μέσα όμως από μία σκέψη που δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακριβώς φιλοσοφική (κάποιες φορές μόνο, γειτνιάζει κάπως με την φιλοσοφία, χωρίς και πάλι να μπορεί να υποστηριχθεί αξιόπιστα πως ''αυτό είναι φιλοσοφία'')

Δεν υπάρχουν λοιπόν στην εποχή μας ''Επίκτητοι''?
Η φιλοσοφία έχει εξελιχθεί σε ένας θεωρητικός στίβος απόλυτα αποστασιοποιημένος από την ζωή?

(το θέμα πέρα από την όποια ανταλαγή απόψεων αποσκοπεί και στην γνωριμία με συγγραφείς που διαθέτουν αυτό το διπλό χάρισμα : φιλοσοφικός λόγος + προτάσεις πρακτικής εφαρμογής.
Γι αυτό άλλωστε διάλεξα την ενότητα ''συζητήσεις για πρόσωπα'', ευελπιστόντας να ακούσω κάποια ονόματα που δεν γνωρίζω που να διαθέτουν αυτά τα χαρακτηριστικά που ανέφερα. Κάθε ιδέα λοιπόν σχετικά, καλοδεχούμενη)
_________________
1. '' Τα πάντα ρει'' - όλα είναι πιθανά!
2. Αντικειμενικά είναι μόνο τα γεγονότα. Σχετικές και πρόσκαιρες οι ερμηνείες τους.
3.Ψυχή = Ο πάντα παρόν πίσω από το πλήθος των εναλασσόμενων τάσεων, στάσεων και απόψεων, βουβός παρατηρητής .

[Ouliathis]

Πολύ ωραίο θέμα και χτυπάει κατευθείαν κέντρο θα έλεγα γιατί ήδη υπονοεί πως η φιλοσοφία μπορεί και να μην είναι απλώς συλλογιστικές και θεωρίες, αλλά κάτι πολύ περισσότερο απ αυτό. Τρόπος ζωής δηλαδή, και μάλιστα τέτοιος ώστε να σε κάνει να αποδεχτείς αλήθειες που αλλιώς δεν μπορείς να τις δεις απλά επειδή ενδεχομένως είσαι πιο έξυπνος από κάποιους άλλους. Αυτό είναι μεγάλο "μυστικό", γνωστό όμως μέχρι και στους ινδιάνους, αλλά παντελώς άγνωστο φαίνεται στην δυτική φιλοσοφία, εξαιρουμένης της αρχαίας ελληνικής αν ισχύει ακόμα το δόγμα του ανήκουμε στην δύση. Η τελευταία θέλει τους σοφούς της κλεισμένους σε υπόγεια με τεράστιους σωρούς βιβλίων δίπλα τους κάνοντας συγκρίσεις. Παρ όλο το ουσιώδες της διαδικασίας όμως δεν αποτελεί αυτό και το τέρμα της φιλοσοφίας παρά μόνο ένα μέρος της.
Φυσικά αν τα πράγματα έχουν όντως έτσι, τότε ήδη έχουμε κάποιες ενδείξεις για την ίδια την φύση της αλήθειας. Ήδη δηλαδή διαφαίνεται πως αυτή δεν μπορεί να είναι απλά μια διατυπωμένη θεωρία, μία εξίσωση, ή κάτι που απλά κοίτεται εκεί έξω ας πούμε, αλλά μάλλον κάτι που μας περιλαμβάνει και το περιλαμβάνουμε, κάτι που είναι εκεί έξω μεν, αλλά και κατά κάποιον τρόπο εντός, δεν μπορεί δηλαδή να διαχωρισθεί.
Αυτό οι προσωκρατικοί ιδιαίτερα φαίνεται να το γνώριζαν πολύ καλά, γι αυτό και δεν έγραφαν φιλοσοφικά πονήματα, αλλά αντίθετα έμμετρα ποιήματα (προκαλώντας έτσι αργότερα την μήνη του Αριστοτέλη), που μιλούσαν κατευθείαν στην ψυχή θα λεγαμε, η στο ασυνείδητο αν προτιμούν κάποιοι, και όχι μόνο στην λογική. Να θυμίσω απλώς εδώ την γοητευτική και γεμάτη μυστήριο δήλωση του Ηράκλειτου. Ο Άνακτας που χρησμοδοτεί στους Δελφούς, ούτε λέγει ούτε κρύπτει, αλλά σημαίνει.
_________________
Αυτο που εσείς αποκαλείτε ζωή εγώ το αποκαλώ θάνατο, κι αυτό που εσείς αποκαλείτε θάνατο, εγώ το αποκαλώ ζωή.
Εμπεδοκλής

[steppenwolf]

[Δημήτρης Μ]

Αγαπητέ φίλε steppenwolf
Είναι αλήθεια αυτό που εντοπίζεις. Θα έλεγα ότι η φιλοσοφία χωρίς την αντίστοιχη πράξη είναι μια ατελέσφορη διαδικασία χωρίς νόημα. Αν θεωρήσω σωστό τον ισχυρισμό του Μαρξ ότι σκεπτόμαστε όπως ζούμε τότε φαίνεται καθαρά ότι με μόνη την σκέψη και την μελέτη δεν μπορούμε να πάμε και πολύ μακριά. Όσο δυνατά και αν είναι τα φώτα ενός αυτοκινήτου δεν μπορεί να φωτίσει όλο τον δρόμο που έχει να διαβεί. Μόνο προχωρώντας μπορεί να πετύχει κάτι τέτοιο.
Ζητάς όμως βιβλιογραφία που να υπάρχει ένα φιλοσοφικό σύστημα με τις προτάσεις για την εφαρμογή του. Έχω την εντύπωση πως ένα τέτοιο σύστημα θα μετατραπεί σε ιδεολογία οπότε δε μιλάμε για φιλοσοφική σκέψη αλλά για οπαδοποίηση . Αν δεν βαριέσαι ρίξε μια ματιά στο: http://www.filosofia.gr/forum/viewtopic.php?t=1955
Τι κάνουμε λοιπόν; Δεν μπορώ να δώσω συμβουλές ούτε οδηγίες αλλά μπορώ να πω τι κάνω εγώ και ίσως φανεί χρήσιμο. Με τις σκέψεις μου και τα διαβάσματά μου που προσπαθώ να αφομοιώσω καταλήγω σε κάποια πρότυπα ζωής που μου φαίνονται ότι αξίζουν τον κόπο. Από εδώ ξεκινάει το πολύ δύσκολο έργο της εφαρμογής και της μετατροπής των πορισμάτων μου σε πράξη. Έκανα λοιπόν το εξής: μελέτησα βιβλία ασκητικής από διάφορες θρησκείες και απομόνωσα μόνο τις πρακτικές που μου ταιριάζουν. Ας πούμε από την νοερά προσευχή ίσως πάρω την συχνή επανάληψη, από την γιόγκα την αυτοσυγκέντρωση κλπ. Εφαρμόζοντας κάποιες τεχνικές επιδίδομαι στο πολύ δύσκολο έργο της αλλαγής του εαυτού μου Έτσι προσπαθώ να πετύχω μια κάποια πρόοδο προς την κατεύθυνση που διάλεξα ο ίδιος. Ο δρόμος είναι αρκετά μοναχικός και με κίνδυνο να παραστρατίσω σε μονοπάτια λανθασμένα. Πάντα καραδοκεί η προοπτική της τρέλας Το δύσκολο είναι να μπορέσει κάποιος να βρει την άσκηση και να την απομονώσει από τα ιδεολογήματα για τα οποία γράφτηκε. Σ’ αυτή την διαδικασία δεν χρειάζεται πολύς ενθουσιασμός, αλλά σταθερή θέληση για ένα βήμα μπροστά. Καλή τύχη!
_________________
Με ενδιαφέρει η κουβέντα με ανθρώπους που θα ήθελαν να ανοίξουν ή να ψάξουν για καινούριους δρόμους. Αδιαφορώ και τελείως για έτοιμες απαντήσεις από όπου και αν προέρχοναι.
Δημήτρης Μαυρομματάκης

[skapaneas]

[Chaos]

Φίλε μου steppenwolf, ρίξε μια ματιά στον Τσάτσο. (Τον Κωνσταντίνο, όχι τον Δημήτρη). Θα σε αποζημιώσει για τον κόπο σου' σου μιλώ εκ πείρας...

_________________
Ψάχτης, Ξερόλας, Ανακατωσούρας, Καλότροπος, Κακόψυχος...
http://chaos-excavations.blogspot.com/

[steppenwolf]

Ευχαριστώ για την πρόταση Χάος , πράγματι βρήκα κάτι στο διαδίκτυο, μου τράβηξε την προσοχή ένας από τους τίτλους που είδα : ''η ζωή σε απόσταση''.

Σκαπανέα και Δημητρη Μ, ευχαριστώ κι εσας για τις απαντήσεις (βρε συ σκαπανέα άσε μόνο αυτα τα θυληκά άρθρα. Μια χαρά τα λες κατα τ άλλα γιατί μου το χαλάς εκεί.. )
_________________
1. '' Τα πάντα ρει'' - όλα είναι πιθανά!
2. Αντικειμενικά είναι μόνο τα γεγονότα. Σχετικές και πρόσκαιρες οι ερμηνείες τους.
3.Ψυχή = Ο πάντα παρόν πίσω από το πλήθος των εναλασσόμενων τάσεων, στάσεων και απόψεων, βουβός παρατηρητής .

[Chaos]

http://www.filosofia.gr/forum/viewtopic.php?p=49387#49387
_________________
Ψάχτης, Ξερόλας, Ανακατωσούρας, Καλότροπος, Κακόψυχος...
http://chaos-excavations.blogspot.com/

[steppenwolf]

http://209.85.129.132/search?q=cache:OR1LxpGH1ywJ:www.metafysiko.gr/textview.php%3Fid%3D161+%CE%A4%CE%B6%CE%B1%CE%AF%CE%B7%CF%83%CE%BF%CE%BD+%CE%9E%CE%B5%CE%BD%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82&cd=7&hl=el&ct=clnk&gl=gr
_________________
1. '' Τα πάντα ρει'' - όλα είναι πιθανά!
2. Αντικειμενικά είναι μόνο τα γεγονότα. Σχετικές και πρόσκαιρες οι ερμηνείες τους.
3.Ψυχή = Ο πάντα παρόν πίσω από το πλήθος των εναλασσόμενων τάσεων, στάσεων και απόψεων, βουβός παρατηρητής .

[Ouliathis]

Επειδή αντιλαμβάνομαι το φιλοσοφικό σου υπόβαθρο (ή τουλάχιστον έτσι νομίζω) θεωρώ πως ένα πράγμα είναι που χρειάζεσαι, έτσι για να παραφράσω λίγο τα λόγια ενός πολιτικού από τις παλιές καλές εποχές που έλεγε... ένα είν το κόμμα (με καθαρά επαρχιώτική προφορά). Σημείωσε λοιπόν,
Πήτερ Κίνγκσλεη και τα Μυστικά μέρη της ελληνικής σοφίας, ή αρχαία φιλοσοφία μυστήρια και μαγεία του ιδίου και..θα με θυμηθείς.
_________________
Αυτο που εσείς αποκαλείτε ζωή εγώ το αποκαλώ θάνατο, κι αυτό που εσείς αποκαλείτε θάνατο, εγώ το αποκαλώ ζωή.
Εμπεδοκλής

[skapaneas]

[kaneis]

θυμηθηκα τους κυνικους οταν μου ειπαν την ιστορια του πλοιου ελεαννα που καηκε δεκαετια 70.αφου αναγκαστηκαν οι επιβατες και πηδηξαν στη θαλασσα,το πληρωμα δεν ηξερε να κατεβασει σωστα τις βαρκες και μερικες αναποδογυρισαν και σκοτωθηκαν οσοι ηταν πανω,περασαν στη θαλασσα 8 ωρες,οι πιο τυχεροι πιασμενοι απο σωσιβια,μεχρι να τους μαζεψει ενα λιβανεζικο νομιζω πλοιο.οταν ανεβηκαν εκει εβγαλαν ολοι τα βρεγμενα ρουχα και δεν ηθελαν να φορεσουν αλλα παρα κυκλοφορουσαν γυμνοι για πολλες ωρες αγκαλιες φιλια κλπ,πηγαιναν στις τουαλετες για τις διαταραχες τοσων ωρων στο νερο και δεν κλεινανε καν τις πορτες και αλλα τετοια.ειδαν λιγο το θανατο τους και φυγανε τα αχρηστα.οι κυνικοι μου φαινεται προτεινουν να εισαι συνεχεια ετσι
_________________
ο ηλιος δεν σηκωνει τα πεπλα αλλα τα φανερωνει

[steppenwolf]

Πολύ ωραίο παράδειγμα kaneis που εμένα για να πω την αλήθεια μου έφερε περισσότερο στο νου τον ''θάνατο ως σύμβουλο'' όπως των συναντάμε στον Κάρλος και στους πιο ''φιλοσοφικοποιημένους'' συνεχιστές του.
Τί τα θές... αυτές είναι τελικά οι φιλοσοφίες ζωής , αυτά είναι τα αληθινά διαμάντια, τα μονοπάτια με καρδιά.
Για τους κυνικούς δεν κρύβω ότι με κατενθουσίασε αυτός ο δεσμός που παρέθεσα, (''θύμιζε'' εκπληκτικά τους μετά κάρλος και τον ίδιο βέβαια, σε πολλές από τις ''10 αρχές''). Όμως ψάχνωντας για απόψεις των ίδιων των κυνικών (και όχι κάποιου κριτικού τους όπως σε αυτό τον δεσμό) βρήκα δυχτηχώς μόνο κάποιες παραθέσεις του Διογένη Λαέρτιου γ΄τόμος εκδώσεις κάκτος. .....Δεν ενθουσιάστηκα... Απλά κάποιος διηγόταν τί έκανε ο Διογένης ο Αντισθένης κλπ...
Πολύ πιο ενδιαφέρον είναι να διαβάσει κανείς τα άπαντα του Επίκτητου, όπου είναι σε ύφος πως μιλά ο ίδιος ο Επίκτητος και όχι κάποιος τρίτος που περιγράφει τις πράξεις και τα λόγια του. Στωικοί - κυνικοί άλλωστε, συγγενεύουν σε αρκετά σημείακαιμιλάμε και πάλι για φιλοσοφία ζωής... που ας μην γελιόμαστε ... τα μετα Κάρλος παλικάρια την εξέλιξαν πολύ περισσότερο και την προσάρμοσαν στην εποχή μας
_________________
1. '' Τα πάντα ρει'' - όλα είναι πιθανά!
2. Αντικειμενικά είναι μόνο τα γεγονότα. Σχετικές και πρόσκαιρες οι ερμηνείες τους.
3.Ψυχή = Ο πάντα παρόν πίσω από το πλήθος των εναλασσόμενων τάσεων, στάσεων και απόψεων, βουβός παρατηρητής .

[kaneis]

ναι παραφυλαξη θυμιζουν οι κυνικοι,τα μετα καρλος δε τα εχω υποψη μου(?) αλλα συνηθως απο βιογραφιες καταλαβαινεις αρκετα πραγματα για το πως κανανε πραξη αυτα που λεγανε αν τα κανανε,καλες ειναι και αυτες
_________________
ο ηλιος δεν σηκωνει τα πεπλα αλλα τα φανερωνει

[steppenwolf]

Ναι, ''παραφύλαξη'' και ''μη-πράξη'' στους κυνικούς και αυτό το ''μη παίρνεις τη ζωή στα σοβαρά'' που έλεγε ο κριτικός στον σύνδεσμο, είναι κλασική ατάκα που χρησιμοποιούσε και ο Κάρλος.
Και στον Επίκτητο όμως, τα κείμενα βρίθουν απο την έκφραση ''έλεγχος των παραστάσεων'' (δες ''παραμόνεμα του εαυτού'', της εστίασης της προσοχής...) μια προέκταση δηλαδή του επίκτητου.
Σου έστειλα μήνυμα για τους ''μετά''
_________________
1. '' Τα πάντα ρει'' - όλα είναι πιθανά!
2. Αντικειμενικά είναι μόνο τα γεγονότα. Σχετικές και πρόσκαιρες οι ερμηνείες τους.
3.Ψυχή = Ο πάντα παρόν πίσω από το πλήθος των εναλασσόμενων τάσεων, στάσεων και απόψεων, βουβός παρατηρητής .